XIII w. [Papież najwyższa władza. Szczyt średniowiecza] (oct 16, 1200 – jan 7, 1300)
Description:
Jest to stulecie cechujące się wyjątkowa dynamiką, ale w odróznieniu od XII w., dynamika ta jest opanowana i kontrolowana przez Papieża. Na początku wieku uprzywilejowana pozycja należy do papieża, w osobie którego zrozumienie misji sprawowanego urzędu, duże zdolności i charakter łączą się w wiarygodną osobowość. „zastępca Chrystusa” rości sobie prawo do obydwu mieczy, zarówno duchowego jak i świeckiego, oddając równocześnie władzę świecką w ręce namaszczonego przez siebie cesarza, aby ten sprawował ją w duchu Kościoła. Obok papieża pojawia się znakomity cesarz Fryderyk II, który jest otwarty na kulturę i naukę wschodu i nie obarczony jakimkolwiek fanatyzmem. Fryderyk II kładzie nacisk na niezależność swojego pełnomocnictwa i odmawia papieżowi prawa do odwoływania cesarzy. Ponadto, sam Kościół w sposób wyjątkowo jednomyślmy (jak widać podczas Soboru w 1215 r.) zgromadzony jest wokół „swojej głowy”. Duże wyzwanie, które zdominowało poprzednie stulecie – krucjaty – zostaje nadal aktualne. Dodatkowo pojawia się zagrożenie ze strony Mongołów i ruchów głoszących ubóstwo, które niosą zagrożenie rozłamu Kościoła. W tym stuleciu nie tylko katedry pną się ku niebu. Wydaje się, iż wewnętrzna i zewnętrzna odnowa (reformy dzięki uchwałom soborów i ubóstwo doświadczane dzięki m. in. trzem zakonom żebraczym: franciszkanom, dominikanom i augustianom) otwiera Kościół na przyszłość. Na uniwersytetach pojawia się nowy duch, którego uosobieniem jest scholastyka łącząca greckie myślenie z doktryną Kościoła. Na początku trzynastego wieku powstały dwa wielkie zakony: Braci Mniejszych i Braci Kaznodziejów. Ich święci założyciele, Franciszek i Dominik, wyszli naprzeciw pragnieniom, jakie zrodziły się u chrześcijan tamtej epoki — realnego doświadczenia chrześcijaństwa, o którym mogli przeczytać, lub raczej usłyszeć, w Dziejach Apostolskich. Powstały zatem wspólnoty braci chcących naśladować Chrystusa i Jego uczniów w ich ubóstwie, życiu braterskim i wędrownym kaznodziejstwie. Ci zaś, którzy byli żądni jeszcze głębszej wiedzy, zaczęli wypełniać coraz liczniej powstające szkoły. Słuchający nauki nie rekrutowali się już tylko ze środowisk mniszych, których członkowie medytowali nad tekstem głównie po to, by zdobywać kolejne stopnie duchowej doskonałości, ale byli to zakonni i świeccy duchowni. Skończył się czas bezinteresownej kontemplacji Biblii, a rozpoczął się czas — jak głosi dominikańskie zawołanie — „Kontemplacji i dzielenia się jej owocami” (Contemplare et contemplata aliis tradere).
Added to timeline:
HK
Date:
