Okres wczesnodynastyczny (jan 1, 2800 BC – jan 1, 2350 BC)

Description:

Podstawowym źródłem o charakterze historycznym pozostaje Sumeryjska lista królów, w której zawarte są pobieżnie dynastie panujące miast sumerskich. Dokumenty z 2700 p.n.e. pokazują dominującą role Kisz w Sumerze północnym, którego król Enme-baragesi zdołał podporządkować sobie Nippur. Na południu istotnym ośrodkiem władzy było Uruk, którym władał legendarny Gilgamesz. Zdołał on pokonać Enme-baragesiego, który próbował podbić cały Sumer. Uruk przejęło rolę hegemona regionu na kilka pokoleń. Kraj był jednak niestabilny na co dowodzi masowe budowanie murów miejskich w tamtym okresie. Około 2600 p.n.e. sumersko-elamicki król Mesilima zdobywa Kisz, a jego arbitraż między dwoma zwaśnionymi miastami Sumeru wskazuje na jego możliwą pozycję suzerena miast Sumeru. Wraz z osłabieniem Kisz w Sumerze zapanowała równowaga polityczna, co spotęgowało walki między miastami. Dominację przejęło Lagasz (2450-2430 p.n.e.), którego władca E-ana-tuma tytułował się “królem Kisz”, a jego wpływy sięgnęły aż środkowego Eufratu i miasta Mari. Po jego śmierci inicjatywę przejęło Ur i panująca tam I dynastia. Dominacja Lagasz i Ur pokazuje osłabienie miast północnego Sumeru, co może wskazywać na umacnianiu się semickiego ludu Akadów, którzy pojawiają się jako królowie Kisz w tamtym okresie, a region północnego Sumeru na skutek migracji Akadyjczyków bez wątpienia był już dwujęzyczny i dwukulturowy. Migracje z północy zmusiły dotychczas wrogie Ur i Lagasz do sojuszu (2400 p.n.e.) i wspólną władzę nad dolnym Sumerem. W chwili zagrożenia akadyjskiego próbę zbrojnego zjednoczenia Sumeru podjął Lugal-zagezi z Ummy, który zjednoczył południowy Sumer (Uruk, Ur, Lagash, Eridu). Lugal-zagezi jest pierwszym władcą, który pragnął zjednoczenia całego Sumeru, a w tym celu koronował się królem Uruk (niezwykle prestiżowy tytuł) i przeniósł tam swoja stolicę. Stoczył on wojnę z akadyjskim władcą Sargonem, o władzę nad Sumerem, ale i kształt społeczno-polityczny regionu.

Added to timeline:

Date: