Geschiedenis van de Natuurwetenschap en Techniek
Category: Other
Updated: 29 Mar 2023
Opdracht t.b.v. de module "Geschiedenis van de Natuurwetenschap en Techniek" van de Fontys lerarenopleiding Natuurkunde Sittard, met daarbij als verdieping gekozen voor de geschiedenis van de ruimtevaart.
Contributors
Created byHarold Houben
Attachments
Events
Het WielVenusMarsMercuriusJupiter en SaturnusUranusNeptunusPlutoRomulus en Remus stichten RomeOntstaan van de Romeinse RepubliekRomeinen hebben heel "Italië" veroverdCaesar grijpt de macht in RomeBataafse OpstandJulius Caesar vermoordBegin van de keizertijdSplitsing van het Romeinse rijkVal West-Romeinse RijkVal Byzantijnse RijkCaesar verovert GalliëBegin van de burgeroorlogenSlag bij het TeutoburgerwoudRomeinen veroveren JudeaJoodse opstandArrestatie en Kruisiging van JezusEdict van MilaanChristendom wordt staatsgodsdienstPeriods
PaleolithicumVroeg PaleolithicumMidden PaleolithicumLaat PaleolithicumNeolithicumBronstijdIJzertijdWilliam LassellGrouping
Geschiedenis van de Ruimtevaart
Events
Hermann Ganswindt
(Grondlegger v/d rakettechniek)Konstantin Tsiolkovski
(Vader v/d rakettechniek)Robert Hutchings Goddard
(1e raket met vloeibare brandstof)Testlancering V2 raketV2 ontwikkeling krijgt hoogste prioriteitTestlancering 1e tweetraps raketWernher von Braun
(Lancering verbeterde V2)Viking 11 raketR7 lancering BaikonurLancering Spoetnik 1 / R7
(1e Kunstmaan)Lancering Spoetnik 2 / R7
(Hondje Laika 1e levende wezen in de ruimte)Lancering Spoetnik 3 / R7Lancering Explorer 1 / Juno I
(1e Amerikaanse kunstmaan)Lancering Vanguard TV3 / VanguardOprichting NASALancering Pioneer 1 / Thor-Able ILancering Pioneer 2 / Thor-Able ILancering Pioneer 3 / Juno IILancering Luna 1 / LunaLancering Pioneer 4 / Juno IILancering Luna 2 / LunaLancering Luna 3 / LunaLancering Tiros I / Thor-Able IILancering Echo I / Thor-DeltaLancering Marsnik 1 / MolniyaLancering Venera 1 / MolniyaLancering Korabl-Spoetnik 4 / Vostok-KLancering Korabl-Spoetnik 5 / Vostok-KLancering Vostok 1 / Vostok-K
(Juri Gagarin, 1e mens in de ruimte)Lancering Mercury MR-3
(Alan Shepard, 2e mens in de ruimte)Lancering Mercury MR-4
(Virgil Grissom, 3e mens in de ruimte)Lancering Vostok 2 / Vostok-K
(Gherman Titov, 4e mens in de ruimte)Lancering Mercury MA-4 / Atlas LV-3BLancering Saturnus 1 SA-1 raketLancering Mercury MA-5 / Atlas LV-3BLancering Ranger 3 / Atlas LV-3BLancering Mercury MA-6 / Atlas LV-3B
(John Glenn, 5e mens in de ruimte)Lancering Ranger 4 / Atlas LV-3BLancering Mercury MA-7 / Atlas LV-3B
(Scott Carpenter, 6e mens in de ruimte)Lancering Vostok 3 & 4 / Vostok-KLancering Mariner 2 / Atlas LV-3BLancering Mariner 1 / Atlas LV-3BLancering Mercury MA-8 / Atlas LV-3B
(Wally Schirra)Lancering Ranger 5 / Atlas LV-3BLancering Spoetnik 22 / MolniyaLancering Spoetnik 23 / Molniya
(Mars-1 / Mars 2MV-4)Fly-by van Venus door de Mariner 2Lancering Mercury MA-9 / Atlas LV-3B
(Gordon Cooper)Lancering Vostok 5 & 6 / Vostok-KLancering Ranger 7 / Atlas LV-3BLancering Ranger 6 / Atlas LV-3BLancering Voskhod 1 / VoskhodLancering Voskhod 2 / VoskhodLancering Gemini 1 / Titan IILancering Gemini 2 / Titan IILancering Gemini 3 / Titan IILancering Gemini 4 / Titan IILancering Gemini 5 / Titan IILancering Astérix / Diamant ALancering Gemini 7 / Titan IILancering Gemini 6A / Titan IILancering Gemini 8 / Titan IIInslag Venera 3 op VenusLancering Gemini 9A / Titan IILancering Gemini 10 / Titan IILancering Gemini 11 / Titan IILancering Gemini 12 / Titan IIInslag Venera 4 op VenusLancering Apollo 11 / Saturn V
(SA-506 / CSM-107 / LM-5)Maanlanding Apollo 11
(LM-5 "Eagle")Landing/Splashdown Apollo 11
(CSM-107)Lancering Apollo 12 / Saturn V
(SA-507 / CSM-108 / LM-6)Mariner 2 arriveert bij VenusLancering SA-201 / Saturn IB
(SA-201 / CSM-009)Lancering SA-203 / Saturn IB
(SA-203)Lancering SA-202 / Saturn IB
(SA-202 / CSM-011)Lancering Apollo 1 (SA-204) / Saturn IB
(SA-204 / CSM-012)Lancering Apollo 4 / Saturn V
(SA-501 / CSM-017 / LTA-10R)Lancering Apollo 5 / Saturn IB
(SA-204 / LM-1)Lancering Apollo 6 / Saturn V
(SA-502 / CSM-020 / LTA-2R)Lancering Apollo 7 / Saturn IB
(SA-205 / CSM-101)Lancering Apollo 8 / Saturn V
(SA-503 / CSM-103 / LTA-B)Lancering Apollo 9 / Saturn V
(SA-504 / CSM-104 / LM-3)Lancering Apollo 10 / Saturn V
(SA-505 / CSM-106 / LM-4)Lancering Apollo 13 / Saturn V
(SA-508 / CSM-109 / LM-7)Lancering Apollo 14 / Saturn V
(SA-509 / CSM-110 / LM-8)Lancering Apollo 15 / Saturn V
(SA-510 / CSM-112 / LM-10)Lancering Apollo 16 / Saturn V
(SA-511 / CSM-113 / LM-11)Lancering Apollo 17 / Saturn V
(SA-512 / CSM-114 / LM-12)Maanlanding Luna 16Landing Venera 7 op VenusMariner 9 arriveert bij MarsMars 3 landt op MarsLancering Pioneer 10 / Atlas SLV-3C Centaur-DLancering Skylab / Saturn VSkylab 2 missie
(Apollo CSM-116 / Saturn IB SA-206)Lancering Salyut 1Skylab 3 missie
(Apollo CSM-117 / Saturn IB SA-207)Skylab 4 missie
(Apollo CSM-118 / Saturn IB SA-208)Pioneer 10 bereikt JupiterMariner 10 passeert Mercurius
(1e passage)Mariner 10 passeert VenusMariner 10 passeert Mercurius
(2e passage)Mariner 10 passeert Mercurius
(3e passage)Lancering ANS / Scout-IIID
(1e Nederlandse satelliet)Oprichting ESAKoppeling Apollo-Suyuz
(Apollo CSM-111 / Soyuz 7K-TM #5)Viking 1 land op MarsViking 2 land op MarsLancering Voyager 2 / Titan IIIELancering Voyager 1 / Titan IIIELancering Progress 1
(Progress-102 / Soyuz-U)Skylab keert terug naar aardeLancering Ariane 1 raket
(L-01)Lancering Space Shuttle Colombia
(OV-102 / STS-1)Landing Venera 13 op VenusLancering IRAS / Delta 3910
(2e Nederlandse satelliet)Voyager 2 passeert NeptunusLancering Space Shuttle Challenger
(OV-099 / STS-51-B)Lancering Space Shuttle Challenger
(OV-099 / STS-61-A)
(1e Nederlander in de ruimte)Lancering Soyuz T-14 / Soyuz-U2Ramp Space Shuttle Challenger
(OV-099 / STS-51-L)Lancering Mir kernmodule
(DOS-7 / Proton-K)Lancering GOES-G mislukt
(GOES-G / Delta 3914 D178)Landing Soyuz TM-5
(Mir EP-3 / Soyuz TM-6/TM-5)Lancering Space Shuttle Discovery
(OV-103 / STS-26)Lancering Space Shuttle Atlantis
(OV-104 / STS-45; 1e Belg in de ruimte)Lancering NEAR Shoemaker
(NEAR / Delta II 7925-8)Lancering 1e Ariane 5 mislukt
(V88 / Ariane 5G)Beëindiging Pioneer 10 missieLanding na afbreken missie
Space Shuttle Columbia
(OV-102 / STS-83)Lancering Space Shuttle Columbia
(OV-102 / STS-94)Pathfinder land op MarsLancering Space Shuttle Discovery
(OV-103 / STS-95)
(John Glenn, oudste mens in de ruimte)Lancering Zarya, 1e module ISS
(Zarya / Proton)Lancering Deep Impact
(Deep Impact / Delta II)Lunar Prospector crashed op de Maan
(Lunar Prospector / Athena II)Laatste bemanning verlaat MirMir stort neer op aardeLancering Shenzhou 1
(Shenzhou 1 / Long March 2F)NEAR Shoemaker landt op 433 ErosLancering 1e Atlas III
(Eutelsat W4 / Atlas IIIA)ISS Expedition 1
(Soyuz TM-31)Lancering Space Shuttle Endeavour
(OV-105 / STS-97)Lancering Space Shuttle Atlantis
(OV-104 / STS-98)Lancering Space Shuttle Discovery
(OV-103 / STS-102)1e Ruimtetoerist bezoekt het ISS
(ISS EP-1 / Soyuz TM-32)DSN vangt zwak signaal van Pionier 10 op
(NASA Deep Space Network)Lancering Space Shuttle Atlantis
(OV-104 / STS-104)1e EU vrouw bezoekt het ISS
(Soyuz TM-33 / Soyuz TM-32)Lancering 1e Atlas V raket
(Hot Bird 6 / AV-001)2e Belg in de ruimte (ISS)
(Soyuz TMA-1 / Soyuz FG)Lancering 1e Delta IV raket
(Eutelsat W5 / Delta IV D293)Ramp Space Shuttle Columbia
(OV-102 / STS-107)1e Huwelijk in de ruimteLancering Spitzer Space Telescope
(SIRTF / Delta II)Lancering ruimtesonde Galileo
(OV-104 / STS-34)Galileo sonde daalt af naar JupiterGalileo orbiter slaat in op JupiterLancering SMART-1 (ESA)
(SMART-1 / Ariane 5G)Lancering Shenzhou 5
(Shenzhou 5 / Long March 2F)
(1e Chinese Taikonaut)Cervantes-missie (ISS)
(Soyuz TMA-3 / Soyuz FG)Beagle 2 landt op Mars
(Mars Express missie)Stardust ontmoet komeet Wild 2
(Stardust / Delta II #266)MER-A (Spirit) landt op MarsLancering 1e SpaceX
Falcon 9 v1.0 raketLancering Rosetta (ESA)
(Rosetta / Ariane V)Delta-missie (ISS)
(Soyuz TMA-4 / Soyuz FG)
(2e Nederlander in de ruimte)1e Vlucht SpaceShipOne (SS1)
(1e particulier experimenteel ruimtevaartuig)Cassini-Huygens arriveert bij SaturnusLancering MESSENGER
(MESSENGER / Delta II)Ruimtesonde Genesis terug op AardeExpedition 10 (ISS)
(Soyuz TMA-5 / Soyuz FG)1e volledige omwenteling
Maan door SMART-1 (ESA)Huygens-sonde (ESA) land op TitanNASA maakt COTS
winnaars bekendSergei Krikalev verbreekt record
langste verblijf in de ruimteLancering Phoenix Marssonde
(Phoenix / Delta II)Oprichting SpaceXNASA beeindigd COTS
contract Rocketplane-KistlerOrbital Sciences Corporation
wint 2e NASA COTS-contractSpaceX lanceert succesvol Falcon 1 raketBotsing Iridium-33 en Kosmos-2251
(1e ruimtebotsing tussen satelieten)Expedition 20 (ISS)
(Soyuz TMA-14/15 / Soyuz FG)Lancering Orion
(Orion EFT 1 / Delta IV Heavy)Lancering 1e SpaceX Dragon (SpX-C1)
(Dragon C101 / Falcon 9 v1.0 )MESSENGER in baan rond MercuriusDawn bereikt planetoïde VestaLaatste Space Shuttle missie
(OV-104 / STS-135)Lancering Juno Jupitersonde
(Juno / Atlas V 551 #AV-209)Lancering MSL naar Mars
(MSL / Atlas V 541 #AV-028)Expedition 30/31 (ISS)
(Soyuz TMA-03M / Soyuz FG)1e SpaceX Dragon koppelt aan ISS (SpX-C2)
(Dragon C102 / Falcon 9 v1.0)MSL (Curiosity) landt op MarsLancering SpaceX Dragon CRS-1
(Dragon C103 / Falcon 9 v1.0)Lancering STSat-2C
(STSat-2C / Naro-1 #3)Lancering 1e Antares 110 raket
(Antares A-ONE)1e Cygnus ruimtevrachtschip
meert aan ISS (Orb-D1)
(Cygnus 1 / Antares 110)ISRO lanceert Mangalyaan naar Mars
(MOM "Mangalyaan" / PSLV-XL C25)Lancering Gaia ruimteobservatorium (ESA)
(Gaia / Soyuz ST-B VS06)NASA selecteert CCDev program
kandidaten voor doorontwikkelingMAVEN arriveert bij MarsLancering Cygnus Orb-3 mislukt
(Cygnus Orb-3 / Antares 130)Crash SpaceShipTwo VSS EnterpriseLancering IXV (ESA)
(IXV / Vega)Dawn bereikt planetoïde CeresRosetta (ESA) arriveert bij komeet
67P/Churyumov-GerasimenkoSpaceX Falcon 9 Flight 29
explodeert tijdens Static Fire Test
(AMOS-6 / Falcon 9 FT)Expedition 43 (ISS)
(Soyuz TMA-16M / Soyuz FG)Progress M-27M faalt
bevoorrading ISSLancering SpaceX CRS-7 mislukt
(SpaceX CRS-7 / Falcon 9 v1.1)Ruimtesonde New Horizons bereikt Pluto.SpaceX voert 1e geslaagde VTVL uit
(Falcon 9 TF)Lancering SpaceX CRS-5
(2e geslaagde VTVL)Lancering en landing
SpaceX JCSAT-14 (VTVL)Juno sonde arriveert bij Jupiter1e SpaceX Falcon Heavy wordt
verticaal geplaatst op LC-39ALancering OSIRIS-REx sonde
(OSIRIS-REx / Atlas V 411)De Schiaparelli EDM lander
(ESA) slaat te pletter op Mars1e Lancering Changzheng 5
(Shijian-17 / CZ-5)Lancering Progress MS-04 faalt
(Progress MS-04/ Soyuz-U)PSLV-C37 zet recordaantal
van 104 satellieten uitSpaceX lanceert 1e
keer vanaf LC-39A
(Falcon 9 FT)Lancering 1e Rocket Lab
Electron raket mislukt
("It's a Test" flight)Revival National Space Council
door president Donald TrumpPSLV-C39 faalt uitzetten
IRNSS-1H satelliet
(IRNSS-1H / PSLV-C39)Overname Orbital ATK
door Northrop GrummanBeëindiging Dawn missieCassini stort neer op SaturnusLancering Meteor-M No.2-1 faalt
(Meteor-M No.2-1 / Soyuz-2.1b)Lancering AngoSat 1
(AngoSat 1 / Zenit 3F)Lancering 2e Rocket Lab
Electron raket succesvol
("Still Testing" flight)Anomalie Ariane 5 VA241Lancering SS-520-5
(TRICOM-1R / SS-520-5)Lancering 1e SpaceX Falcon HeavyLancering ruimtetelescoop TESS
(TESS / Falcon 9 Block 4)Lancering Marslander InSight
(InSight / Atlas V 401)Progress MS-09 (ISS)
(Progress MS-09 / Soyuz-2.1a)UK Space Agency kondigt
bouw lanceerbasis aan
in SchotlandSoyuz MS-09 lekt luchtLancering laatste Delta II raketNoodlanding Soyuz MS-10Lancering BepiColombo
(BepiColombo / Ariane 5)1e testvlucht Terran 1
(Relativity Space)Pensionering Kepler ruimtetelescoopInSight land op MarsNASA kondigt CLPS aanOSIRIS-REx in baan rond
asteroïde 101955 BennuNew Horizons passeert
planetesimaal 486958 ArrokothChang'e 4 landt op achterzijde MaanBeeïndiging Opportunity MarsmissieNASA kondigd Lunar Gateway aanMaanlanding Beresheet misluktDemo vlucht SpX-DM1 Crew Dragon
(C204 / Falcon 9 Block 5)5e National Space Council meetingIndia test ASAT
(Mission Shakti)Crew Dragon explodeert tijdens testISS open voor
ruimtetoerismeAA-2 test OrionLancering VV15 mislukt
(Falcon Eye 1 / Vega)Tiangong-2 keert
terug in dampkringLancering Chandrayaan-2
(Chandrayaan-2 / GSLV Mark III M1)LightSail-2 door zonlicht
in hogere omloopbaanLancering ICON
(ICON / Pegasus XF F44)Boe-PAT succesvolLancering CHEOPS en CSG-1
(CHEOPS + CSG-1 / Soyuz-2 ST-A)Boe-OFT mislukt
(Starliner / Atlas V N22)Laatste Rokot vluchtOprichting US Space ForceChina neemt LM-5
weer in gebruikLancering Starlink V1 L2SpaceX Crew Dragon
Inflight Abort TestSpitzer Space Telescope
wordt gedeactiveerdLancering Solar Orbiter
(Solar Orbiter / Atlas V 411)MEV-1 koppeling met
Intelsat IS-901 slaagtLancering 1e Long March 7A misluktVoorselectie Artemis
maanlander door NASA2e OFT Boeing Starliner
(Boe OFT-2)Lancering 1e Long March 5B1e Testvlucht LauncherOne misluktLancering 1e bemande SpaceX
Crew Dragon naar ISS
(C206.1 Endeavour / Falcon 9 Block 5 B1058.1)Lancering Al-Amal Marssonde
(Al-Amal / H-IIA)Lancering Tianwen-1 naar Mars
(Tianwen-1 / LM-5 Y5)Lancering Mars 2020
(Mars 2020 / Atlas V 541 AV-088))Fase 2 contracten National Security
Space Launch-programma toegekendLancering SAOCOM 1B satelliet
(SAOCOM 1B / Falcon 9 block 5 B1059)Lancering SpaceX Crew-1
(C207 Resilience / Falcon 9 Block 5 B.1061.1)Lancering Sentinel-6 (S6MF)
(Sentinel-6 / Falcon 9 Block 5)Lancering Chang’e 5
(Chang’e 5 / LM-5)Hayabusa 2 keert terug op Aarde1e Lancering SpaceX Starship (SN8)2e Lancering Angara A5Lancering Astra Rocket 3.21e Succesvolle Lancering
Virgin Orbit LauncherOneMars Hope en Tianwen-1
in een baan rond MarsPerseverance en Ingenuity
landen op Mars oppervlakte3e Lancering SpaceX Starship (SN10)Aankondiging Chinees/Russische maanbasis
(CNSA / Roscosmos)Static Fire test Artimis succesvolSpaceX Starship HLS wordt
de maanlander voor ArtemisLancering Tianhe hoofd module
van het Tiangong ruimtestation1e Geslaagde landing
SpaceX Starship (SN15)Marsrover Zhurong landt
succesvol op MarsLancering Tianzhou 2
(Tianzhou 2 / LM-7)Lancering Shenzou 12
naar Tiangong ruimtestationRichard Branson troeft Jeff Bezos af
(SpaceShipTwo VSS Unity, Flight Unity 22)1e bemande vlucht (NS-16)
Blue Origin New Shepard
(RSS First Step / NS4.3)Lancering ISS module Nauka
en aansluitend drama
(Nauka / Proton-M)Testvlucht Boe-OFT 2 alsnog uitgesteldLancering SpaceX Inspiration4
(Crew Dragon Resilience / Falcon 9 Block 5 B1062.3)Lancering ruimtesonde Lucy
(Lucy / Atlas V 401 AV-096)Lancering 1e KSLV-II raketAankondiging commercieel
ruimtestation Orbital ReefRusland test antisatellietwapen
A-235 PL-19 Nudol op Kosmos 1408Lancering Astra Rocket 3.3
(STP-27AD2 / Rocket 3.3 LV0007)Lancering DART
(DART / Falcon 9 Block 5, B1063.3)ISS voltooid na koppeling
Russische Prichal UM moduleLancering James Webb
ruimtetelescoop (ESA)James Webb bereikt
Lagrangepunt L2Rusland valt Oekraïne binnen1e geslaagde mid-air capture
van een rakettrapDebuutvlucht Vega C (VV21)Presentatie 1e foto
James Webb (JWST)Record verbroken aantal
lanceringen op 1 dagDART botst met DimorphosESA en Arianespace presenteren
ontwerp SUSIE op IAC Parijs2e Lancering Firefly AlphaLancering Artemis 1Koelvloeistof lek
Soyuz MS-22 (ISS)Einde InSight MarsmissieVirgin Orbit LaucherOne
bereikt omloopbaan niet
(Start Me Up mission)Koelvloeistof lek
Progress MS-21 (ISS)SpaceX Static Fire Test
Super Heavy BoosterPeriods
V2 in productieTijdvakken van de Geschiedenis
Periods
Tijd van jagers en boeren (prehistorie)Tijd van Grieken en Romeinen (oudheid)Tijd van monniken en ridders (vroege middeleeuwen)Tijd van steden en staten (hoge en late middeleeuwen)Tijd van ontdekkers en hervormers (Renaissance/Reformatie)Tijd van regenten en vorsten (Gouden Eeuw)Tijd van pruiken en revoluties (Verlichting)Tijd van burgers en stoommachines (industrialisatie)Tijd van de wereldoorlogen (eerste helft twintigste eeuw)Tijd van televisie en computer (tweede helft twintigste eeuw)Beroemde Astronomen & Wetenschappers
Periods
PythagorasAristotelesAristarchus van SamosHipparchus van NicaeaClaudius PtolemaeusAryabhataMuḥammad ibn Mūsā al-KhwārizmīMaslama al-MajritiOmar KhayyamBhāskaraNasir al-Din al-TusiNicolaus CopernicusTycho BraheGalileo GalileiJohannes KeplerGiovanni Battista RiccioliGiovanni Domenico CassiniChristiaan HuygensIsaac NewtonEdmond HalleyCharles MessierJoseph-Louis LagrangeWilliam HerschelGiuseppe PiazziJohann Elert BodePierre-Simon LaplaceCaroline HerschelJoseph von FraunhoferJohann Franz EnckeFriedrich Georg Wilhelm von StruveWilhelm BeerThomas HendersonGeorge Biddell AiryUrbain Le VerrierAnders Jonas ÅngströmDaniel KirkwoodHenry DraperJohann Gottfried GalleWilliam HugginsJoseph Norman LockyerEdward Charles PickeringJacobus Cornelius KapteynEdward Emerson BarnardAnnie Jump CannonMax WolfHenrietta Swan LeavittGeorge Ellery HaleWillem de SitterKarl SchwarzschildEjnar HertzsprungKiyotsugu HirayamaVesto M. SlipherWalter Sydney AdamsHenry Norris RussellBernhard SchmidtAlbert EinsteinArthur EddingtonHarlow ShapleyEdwin HubbleWalter BaadeGeorges-Henri LemaîtreRudolph MinkowskiJan Hendrik OortCecilia Payne-GaposchkinGeorge GamowGerard KuiperClyde TombaughSubrahmanyan ChandrasekharWilliam FowlerGrote ReberCarl Friedrich von WeizsäckerJames Van AllenMargaret BurbidgeAllan Rex SandageVera RubinStephen HawkingMichael E. Brown
Comments