Joodse Geschiedenis
Category: Other
Updated: 4 Nov 2017
Contributors
Created byLuacs Ernuih
Attachments
Events
Abraham sluit verbond met god en verlaat
geboortestreek als god dat vraagt.
Hij wordt voorouders van de Joden.
Hij zoekt naar beloofde land en zijn zoon Isaak
ook. Zijn zoon Jacob ook.
Ze heten de aartsvaders. Ze komen op een
plek waar ze als enigen monotheïstisch zijn.Één van Jacob’s zonen, Jozef, wordt koning
van Egypte. De joden leven vreedzaam.
Hij redt zijn familie van de hongersnood.De Joden worden slaven van EgyptenarenJoden worden bevrijd door Mozes. Uittocht (Exodus).
Dit wordt elk jaar herdacht tijdens het
paasfeest Pesach.Mozes krijgt de 10 geboden/woorden. De
Joden leven hiermee omdat god hén heeft
uitgekozen als zijn volk.In de tijd van de Romeinse overheersing
in Palestina denken een paar Joden in vooral
Galilea dat de Jood Jezus van Nazareth de
Messias / zoon van god is. Dit wordt het
Christendom.De Romeinen verwoesten de Joodse tempel
in Jeruzalem. Enkele Joden vertrekken uit
Palestina en verspreiden zich over de wereld
(diaspora).De Joden zijn verspreid over Noord-Afrika,
Zuid-Europa, Noordwest-Europa en Oost-
Europa.De Joden krijgen meer gelijke rechten door de
Franse revolutie, ondanks dat sommige
verlichtingsfilosofen, zoals Voltaire,
antisemitisch zijn.Joden worden vervolgd in Oost-Europa (Pogroms).6 miljoen Joden gaan dood door de tweede
Wereldoorlog en de Nazi’s.Zionisme: De Joden willen een eigen staat.De VN beslist dat een gebied in het Midden-
Oosten wordt verdeeld onder de Palestijnen
en de Joden. De joden aanvaarden, de
Palestijnen niet.De Joden stichten Israël. Er komt een oorlog
met Palestina.Israël wint de oorlog en krijgt nog meer
Palestijns land. De Palestijnen vluchten naar
de Gazastrook, de Westelijke Jordaan-oever en
omliggende Arabische landen (Syrië, Jordanië
en Libanon). Meer oorlogen volgen. (‘56, ‘67 en
‘73) Er is nog steeds geen vrede.De Joden zijn eensgezind onder Koning David
en Jeruzalem is de hoofdstad. Hij voert oorlog
met de Filistijnen en zijn zoon is Koning
Salomo. Die bouwt een tempel voor god.
De tempel staat symbool voor de tijd van
vrede en eenheid.Na Salomo valt het Joodse rijk uiteen in een
Zuidrijk en een Noordrijk.Het Noordelijk rijk wordt weggevaagd door
de Assyriërs.Het Zuidrijk houdt op te bestaan.De Babyloniërs verwoesten Jeruzalem en de
tempel. De Joden en vooral de elite worden
gedeporteerd. Toch behouden de Joden hun
cultuur door hun verhalen op te schrijven.Babylonië wordt veroverd door Perzië. De
gevangenen gaan terug naar Jeruzalem en er
komt een nieuwe, minder mooie tempel.Alexander de Grote veroverd Perzië en
daarmee Judea (Israël), dat Grieks-Macedonisch
wordt. Dan volgt hellenisering; het (verplicht)
overnemen van de Griekse cultuur. Zijn rijk
wordt onder zijn opvolgers verdeeld. Één
daarvan is de Syrische koning Antiochus. Hij
verbiedt Joodse gebruiken en bouwt een beeld
van Zeus in de tempel.Opstand tegen Syrië, geleid door de Maccabeeën,
wordt gewonnen door de Joden.Jezus wordt door de Romeinse landvoogd
Pilatus tot de doodstraf veroordeeld jegens
bedreiging voor de bestaande orde.Omdat Jezus’ woorden te veel afwijken van
Mozes’ woorden en hij ‘lijkt niet op een
messias’ wordt maar een klein deel Joden
Christen.De tempel wordt verwoest door de Romeinen.Het laatste verzetsbolwerk Massada valt.Synagogen ontstaan waar Joden samenkomen
buiten Jeruzalem. Doordat ze in ballingschap
zitten zijn ze dat.Synagogen worden belangrijker door de
Diaspora. Er wordt gebeden, gefeest en uit de
Thora gelezen (leerhuis) onder leiding van een
Rabbijn. Een van de bekendste is Rabbi Akiba.
Hij ontwikkeld regels voor het lezen van de
Tenach. Ook redigeert hij het mondelinge
Misjna: Thora met commentaar.Bar Kochba-opstandJulianus biedt de Joden de optie de tempel te
herbouwen.Jeruzalem wordt voor de Moslims een ‘tweede
Mekka’. De El-Aqsamoskee en de achthoekige
Rotskoepel komen in de buurt van de tempel,
op de plek waar ook Mohammed’s Hemelvaart
was. Volgens de Joden was dit de plek waar
Abraham Isaak offerde.Er ontstaan Joodse gemeenschappen in
Europa. Spanje wordt gedomineerd door de
Islam. Het Jodendom en zijn cultuur ontwikkeld
zich in deze tijd veel, met o.a. taalkunde,
bijbeluitleg, filosofie, talmoedstudie.Rond deze tijd ontwikkeld zich het Asjkenazisch
Jodendom in Noord-Italië en later in Noord-
Europa (Duitsland, Rijnland).Kruistocht tegen Joden in Rijnland.Paus Innocentius III bepaald dat de Joden
moeten worden onderscheiden van niet-
Joden. Ze moeten een ‘gele vlek’ dragen en
Joodse mannen moeten een Jodenhoed dragen
Ook moeten ze in Jodenwijken (getti) wonen.Ook Joden in Spanje en Portugal krijgen het
moeilijk. Ze worden gedwongen Christen
(Marranen) of ze vluchten.Granada valt als laatste Islam-bolwerk in
Spanje. Joden worden verdreven.Ook in Portugal worden Joden verdreven.De leiders van de reformatie zijn anti-semitisch.
Ze vinden het jammer dat de Joden niet bij hen
aansluiten. Later vinden de protestanten
godsdienstvrijheid belangrijker.Er ontstaan Joodse gemeenschappen in
Amsterdam. Voor een deel zijn het Marranen.
Zij worden in Spanje niet echt als Christen
geaccepteerd. Ze worden vervolgd en
vermoord. Daarom vluchten ze naar Noord-
Europa.Luther schrijft het boek: ‘Joden en hun leugens’.
Volgens hem zijn de Joden ‘anti-Christus’.
Johannes Calvijn is minder antisemitisch.Ook in het Ottomaanse rijk komen er meer
gelijke rechten.Het Chassidisme ontstaat in Oost-Europa: een
Vrome religieus-orthodoxe stroming.Onder invloed van het Rationalisme en de
moderne wetenschap: de liberale richting.
In Duitsland en Amerika het reform-
jodendom. Toch blijft het grootse deel
orthodox.Het opbloeiende antisemitisme wordt door
rechts-nationalisten gebruikt voor politieke
doeleinden.Acht miljoen Joden in Europa.1,5 miljoen joden in EuropaNeurenberger wetten: Joden zijn geen Duits
staatsburger meer en een gemengd huwelijk
is een rassenschande.Wannsee-conferentie in Berlijn: nazileiders
besluiten tot vervolging en systematische
uitroeiing van de Joden met gaskamers in
vernietigingskampen. Auschwitz is het
bekendst.140.000 Joden in Nederland.26.000 Joden in Nederland30.000 Joden in Nederland, vooral in
Amsterdam.De staat Israël wordt uitgeroepen. Onder
leiding van Ben Gourion komt er een regering.In de Israëlisch-Arabische oorlog moet Israël
de door hun bezette gebieden van de VN
verlaten. Dit is resolutie 242, en is nog steeds
niet uitgevoerd.Egypte en Syrië vallen onverwacht Israël aan.
Er worden veel verliezen geleden maar
Israël wint de ‘Jom Kippoer-oorlog’.Palestijnen komen in opstand tijdens de eerste
Intifada. Israël wint, maar de situatie wordt nu
wel belangrijker gevonden.Het lijkt alsof er vrede komt tussen de leiders,
Yitzak Rabin en Jasser Arafat.Bomaanslagen en de moord op Rabin door
tegenstanders van de vrede zorgen ervoor
dat er geen vrede komt en draait een deel van
de zaken weer terug.Tijdens de tweede Intifada komen 1000 mensen
om. Veelal Palestijnen die zijn vermoord door
militairen die de opstand de kop in willen drukken.Israël valt de Gazastrook aan als reactie op
raketaanvallen. 14 Israeli’s en 1300 Palestijnen
komen om.Periods
De Joden krijgen de schuld van veel slechts van
de Christenen. Zij worden zondebok.
Ze worden verweten ‘ongelovig’ te zijn en de
moordenaars van Jezus te zijn. Er komen ook
kruistochten tegen het Jodendom.
Als bewijs hiervoor wordt bijvoorbeeld hun
kleding gebruikt, die niet normaal zijn. Ze
‘dagen god uit’. Joden worden niet toegelaten
tot gilden en moeten dus handelaar worden.
Soms moeten Joden Christen worden en je
moet kunnen zien dat iemand Jood is.Palestina hoort bij het Ottomaanse rijk.Spaanse en Portugese
Joden komen in
Amsterdam.Het Jodendom ontstaat.De Joden komen enkele komen in
opstand tegen de Romeinen.Byzantijnse periode: Palestina valt onder het Christelijke Romeinse Rijk.
Het Jodendom wordt als een kleine religie
gezien, vergeleken met het Christendom.
Ze vinden dat het dan ook geen bestaansrecht
heeft, dus de Joden worden geweerd uit de
samenleving.Opkomst Islamitische geloof en cultuur in
Arabische wereld, Zuid-Europa en Noord-
Afrika.Gouden eeuw van
het Arabische Jodendom;
De Joodse en Arabische
cultuur mengen zich tot
het Sefardische Jodendom.Joden leven in een niet-vijandig gebied in
Spanje. Hier ontwikkelen ze hun cultuur. Ze
presteren literaire en wetenschappelijke
prestaties.Maimonides:
Hij voorziet de
Joodse wetten
van uitleg en
rangschikt ze
naar onderwerp.
Hij woont in
Cordoba: centrum
van zowel de
Joodse als de
Arabische cultuur.Rasji:
Een bekende
Joods schrijver
in Troyes (Frans)
waar hij een
leerhuis sticht,
Mainz en Worms
(Duitsland).
Hij schrijft
Bijbelcommen-
taren.Asjkenazische Joden vestigen zich in Oost-Europa.De ‘Republiek der Zeven Provinciën’ wordt een
toevluchtsoord allerlei vluchtelingen. Ook
voor vervolgde Joden uit Spanje, Portugal
en Frankrijk.Baruch de
Spinoza,
FilosoofHeinrich Heine,
DichterKarl Marx,
Filosoof en
EconoomGustav
Mahler,
ComponistAlbert Einstein,
NatuurkundigeFrans
Kafka,
SchrijverSigmund Freud,
PschycholoogMarc Chagall,
SchilderToenemende integratie Joden, soms zelfs
assimilatie.Mozes Hess,
ZionistTheodoor
Herzl,
Zionist
Comments