PISAGOR (1 янв 570 г. до нашей эры – 1 янв 495 г. до нашей эры)

Описание:

Yunanlı filozof ve matematikçi olan Pisagor yaşamı boyunca birçok bilim dalıyla ilgilenmiş, ancak en büyük tutkusu sayılar olmuştur. Öyle ki sayıların evreni yönettiğine, evrenin hakimi-nin sayılar olduğuna hatta sayılara Tanrı sıfatı ile yaklaştığı biliniyordu.
Pisagor sayılara dayalı olarak astronomi, fizik, felsefe ve dini alanlarda çalışmalar yapmış, an-cak kendisiyle özdeşleşen en büyük keşfi Pisagor Teoremi olmuştur. Bu teorem ile irrasyonel sayıları keşfetmiş, müziğin matematiksel bir özellik taşıdığını düşünerek diaktonik skalayı bulmuştur. Mısırlı ve Babilli kahinlerin ayinlerini müzik ile yapması sebebiyle Pisagor müzik içerisinde de matematiği aramaya başladı. Bunun için telli çalgılar üzerinde uygulamalar yaptı. Telli çalgılarda kısa olan tel uzun olana göre daha fazla ses çıkartmaktaydı. Bir tel diğerinden 2 kat daha uzunsa, kısa telin çıkardığı ses uzun tele göre 10 kat daha fazlaydı. Telin uzunluğu 3’te 2 oranında ise çıkardığı ses ise 5’in katları olacaktır.
Pisagor ’un müzik ile matematik arasındaki ilişkiyi keşfi de ilginç bir hikayeye daya-nır. Pisagor bir gün demirciler çarşısında dolaşırken tüm demircilerin kullandığı çekiçlerin fark-lı sesler çıkardığını fark eder. Demircileri bir süre gözlemleyip dinler ve bunun nedeninin çekiç-lerin ağırlıkları olduğunu düşünür. Ağır bir çekiç örse vurduğu zaman düşük bir nota verir. Bunu test etmek için demircilerden izin alarak çekiç ağırlıklarını kıyasladı. Gerçekten de tüm çekiçlerin ağırlıkları ve boyutları birbirlerinden farklıydı. Bu ağırlıklar ile bir sayı dizisi oluş-turmuş ve böylelikle müzik skalasını nasıl oluşturacağını keşfetmiştir.
Pisagor Teoremi
Pisagor’un en ünlü keşfi şüphesiz ki dik üçgenler üzerine bulduğu bu teoremdir. Bu teorem ilk başta; “Bir dik üçgenin dik kenarları üzerine kurulan karelerin alanlarının toplamıyla, hipotenü-sün üzerine kurulan karenin alanına eşittir” olarak tanımlanmıştır.
Bu keşfi zamanla kabul eden Pisagor, sayılar konusunda kendi inanışını tamamen yıkmıştır. Bu teorem ile tam sayılar ve rasyonel sayıların matematik için asla yeterli olmadığını ve olmayaca-ğını görmüştür. Bu teorem ile hipotenüs yani karenin köşegeni karekök 2 olarak tanımlanır. Bu da farklı bir sayı grubu olan irrasyonel sayıdır. Yapılan bu keşif Pisagor ve öğrencileri tarafın-dan sır gibi saklanmıştır. Çünkü kendi doğal sayılar felsefeleri yerle bir olmuştur. Ancak bu ifade ile kendisini hiçbir zaman tekrar etmeyen sonsuz ondalık irrasyonel sayılar da keşfedilmiş oldu. Bunu ispatlayan ve herkese açıklamak isteyen öğrencisi Hippasus’u da denize atarak idam etmiştir.

Добавлено на ленту времени:

Дата:

Изображения: