Bắc thuộc lần thứ 1 (207 TCN – 39) (1 янв 208 г. до нашей эры – 1 янв 40 г.)

Описание:

Tính từ thời nhà triệu cướp ngôi nhà Thục của An Dương Vương là năm 207 TCN.
Do nhà Triệu xuất thân là người Tàu.

Triệu Đà là người Trung Hoa phương Bắc (nay là lưu vực sông Hoàng Hà ở Trung Quốc)[9]. Triệu Đà quê ở Chân Định (nay thuộc tỉnh Hà Bắc ở miền Bắc Trung Quốc), làm quan cho nhà Tần, theo lệnh Tần Thủy Hoàng đem quân đánh chiếm vùng Lĩnh Nam (là nơi cư trú của các bộ tộc Bách Việt), đem di dân người Trung Hoa xuống để giành đất và được nhà Tần cho làm Huyện lệnh Long Xuyên thuộc quận Nam Hải mới khai hoá. Khi nhà Tần mất thì Triệu Đà mới tách ra cát cứ, do đó Triệu Đà là kẻ ngoại bang đến xâm lược nước Âu Lạc. Như vậy An Dương Vương mất nước là mở đầu thời kỳ Bắc thuộc.

Xoay quanh vấn đề Triệu Đà và nhà Triệu, mấu chốt là thế giới quan nhìn nhận của nhà sử học. Những người đề cao thuyết Thiên mệnh của Nho giáo (cho rằng ngôi vị là do "Trời định", ai xưng đế ở vùng đất nào thì nghiễm nhiên được coi là vua, nắm giữ "Thiên mệnh" của vùng đất đó, bất kể xuất thân thuộc dân tộc nào) thì sẽ nhìn nhận Triệu Đà là vua Việt Nam, đây là cách nhìn của nhiều sử gia Việt Nam thời phong kiến. Ngược lại, những nhà sử học có tư duy biện chứng về quốc gia - dân tộc, coi trọng nguồn gốc xuất thân, tính dân tộc của người cầm đầu chính quyền, bản chất của bộ máy quan lại nước Nam Việt (hầu hết quan lại Nam Việt là người Trung Hoa, còn người Việt là dân bị trị) và không công nhận thuyết "Thiên mệnh" thì sẽ coi Triệu Đà là triều đại xâm chiếm của phương Bắc, đây là cách nhìn của các sử gia thời hiện đại.

Các tài liệu lịch sử của nhà Triệu thì cho thấy đến cuối đời, Triệu Đà đã quyết định bỏ việc xưng Đế, quy phục nhà Hán (nhưng vẫn xưng Hoàng đế ở trong Nam Việt). Triệu Đà viết thư nhờ Lục Giả gửi cho vua Hán, trong thư Triệu Đà đã công nhận rằng mình là người Trung Hoa và nhà Triệu chỉ là chư hầu phục vụ cho nhà Hán, thay mặt vua Hán để cai trị phía Nam, bản thân ông ta cũng chỉ coi những thần dân người Việt là đám "Man Di" mà thôi chứ không coi họ ngang hàng với dân Trung Hoa[10].

[*] https://vi.wikipedia.org/wiki/V%E1%BA%A5n_%C4%91%E1%BB%81_ch%C3%ADnh_th%E1%BB%91ng_c%E1%BB%A7a_Nh%C3%A0_Tri%E1%BB%87u

1. Chính Trị nhà Tây Hán
Năm Canh Ngọ (111 TCN) vua Vũ Đế nhà Hán sai Lộ Bác Đức và Dương Bộc sang đánh nhà Triệu, lấy nước Nam việt rồi cải là Giao Chỉ bộ, và chia ra làm 9 quận, là những quận này:
Nam Hải: (Quảng Đông)
Thương Ngô: (Quảng Tây)
Uất Lâm: (Quảng Tây)
Hợp Phố: (Bắc Việt và mấy tỉnh ở phía Bắc Trung Việt)
Giao Chỉ: (Bắc Việt và mấy tỉnh ở phía Bắc Trung Việt)
Cửu Chân: (Bắc Việt và mấy tỉnh ở phía Bắc Trung Việt)
Nhật Nam: (Bắc Việt và mấy tỉnh ở phía Bắc Trung Việt)
Châu Nhai: (đảo Hải Nam)
Đạm Nhĩ: (đảo Hải Nam)
Mỗi quận có quan thái thú coi việc cai trị trong quận và lại có quan thứ sử để giám sát các quận. Ở trong quận Giao Chỉ thì có những lạc tướng hay lạc hầu vẫn được thế tập giữ quyền cai trị các bộ lạc tựa hồ như các quan lang ở mạn thượng du đất Bắc Việt bây giờ.
Quan thứ sử trước tiên là Thạch Đái, đóng phủ cai trị ở Long Uyên. Có sách chép là phủ trị thủa ấy đóng ở Lũng Khê, thuộc phủ Thuận Thành bây giờ.

Từ đời vua Vũ Đế cho đến hết đời nhà Tây Hán không thấy sử nói gì đến đất Giao Chỉ nữa. Mãi đến năm Kỷ Sửu (năm 29) là năm Kiến Võ thứ 5 đời vua Quang Vũ nhà Đông Hán thì mới thấy chép rằng thứ sử Giao Chỉ là Đặng Nhượng sai sứ về cống nhà Hán. Bởi vì khi Vương Mãng cướp ngôi nhà Hán, bọn Đặng Nhượng, Tích Quang và Đỗ Mục ở Giao Chỉ giữ châu quận, không chịu phục Vương Mãng. Đến khi vua Quang Vũ trung hưng lên, bọn Đặng Nhượng mới sai sứ về triều cống.

2. Tích Quang và Nhâm Diên
Về đầu thế kỷ đệ nhất có hai người sang làm thái thú trị dân có nhân chính. Một người tên là Tích Quang làm thái thú Giao Chỉ, một người tên là Nhâm Diên làm thái thú quận Cửu Chân.

Tích Quang sang làm thái thú quận Giao Chỉ từ đời vua Bình Đế nhà Tây Hán, vào quãng năm thứ hai, thứ ba về thế kỷ đệ nhất. Người hết lòng lo việc khai hóa, dạy dân lấy điều lễ nghĩa, cho nên dân trong quận có nhiều người kính phục.

Nhâm Diên ở Cửu chân được 4 năm thì được thăng chức về Tàu đi làm quan chỗ khác. Dân sự quận ấy ái mộ Nhâm Diên, làm đền thờ. Có người vì được nhờ quan thái thú cho nên sau sinh con ra, lấy tên Nhâm mà đặt tên cho con để tỏ lòng biết ơn.

Добавлено на ленту времени:

Дата: