ისტორია
Category: Altro
è stato aggiornato: 23 giu 2022
Autori
Created byსალი ქოიავა
Attachments
Eventi
საყოველთაო გამოკითხვა ზაარის ოლქშიაღდგა სამხედრო სამსახური გერმანიაშიგერმანული შეყვანა რაინის ოქლშიგერმანიის ხელშეკრულება იაპონიასთან "კომინტერნის" წინააღმდეგგერნიკის განადგურებაგერმანია ინგლისის შეთანხმება ფლოტის შესახებგერმანიის ერთა ლიგიდან გამოსვლაბერლინი ოლიმპიური თამაშები"ანშლუსი" ანუ ავსტრიის მიერთებამიუნხენის კონფერენციაჩეხოსლოვაკიის დაყოფა "საიხის პროტექტორატებად"ფლოტის შეთანხმება გააუქმა გერმანიამ; "ფოლადის პაქტი" იტალიასთან"რიბენტროპ-მოლოტოვის" პაქტი"ბერლინ-რომის" ღერძიღერძი ქვეყნების ხელშეკრულებაგერმანიის თავდასხმა პოლონეთზე ანუ მეორე მსოფლიო ომის დასაწყისისაბჭოთა კავშირის თავდასხმა პოლონეთზესაბჭოთა კავშირის ომი ფინეთთანსაბჭოთა კავიშირის მიერ ბალტიის რესპუბლიკების ანექსირებაგერმანიამ დაიკავა დანია და ოსლო(რონვეგია)ჩერჩილის ხელისუფლებაში მოსვლაგერმანელები შევიდნენ პარიზშიანრი პეტინი დაუზავდა ნაცისტებს და საფრანგეთის კაპიტულაციაგერმანია- საბჭოთა კავშირის ომის დაწყებალენდ-ლიზის პროგრამამოსკოვის ბრძოლის დაწყებაიტალიის გამოთიშვაოპერაცია "ოვერლორდი" "მეორე ფრონტის
" გახსნაიალტის კონფერენციაბერლინის ოპერაცია თებერვლიდან ორმაისამდეჰიტლერმა მოიკლა თავიგერმანიის კაპიტულაციაიაპონიამ დაბომბა პერლ-ჰარბორი; ამერიკის ჩაბმა ომშიჰიროსიმას განადგურენანაგასაკის განადგურებაიაპონიამ შეწყვიტა წინააღმდეგობამეორე მსოფლიო ომი დასრულდა"ატლანტიკის ქარტია"ფულტონის კრებატრუმანის დოქტრინამარშალის დოქტრინაშეიქმნა OEEC ევროპის ეკონომიკური თანამშრომლობის ორგანიზაცია""ჟდანოვის დოქტრინა"სსრკს "ეკონომიკური ურთიერთდახმარების საბჭო"ბრიუსელის ხელშეკრულებაჩრდილო ატლანტიკური ალიანსის -ნატო შექმნა"ვარშავის პაქტი"სსრკ ხდება ატომური სახელმწიფოჩინეთის სახალხო რესპუბლიკის გამოცხადებაჩრ. კორეა გამოცხადდა სახ-დემ რესპუბლიკად"უკუგდებისა" და "მასირებული შურისგების" დოქტრინებისამხრეთ-აღმოსავლეთ აზიის კავშირი - საეტო"ბაღდადის პაქტი"I ხელოვნური თანამგზავრი კოსმოსში (სსრკდან)კომუნისტური პარტიის XX ყრილობაფიდელ კასტრო კუბაში"კარიბის კრიზისი"კუბა-სსრკს კავშირიკუბელი ემიგრანტების გადასხმა კუბაში საბრძოლველადსატელეგრაფო შეთანხმებაგანიარაღების მუდმივი კონფერენციაცხელი ხაზის შეთანხმებააიკრძალა ატომური იარაღის გავრცელება"მოქნილი რეაგირების" დოქტრინავიეტნამის ორად გაყოფა ჟენევის კონფერენციითვიეტკონგის შექმნავიეტნამის ომის დასაწყისიპარიზის ხელშეკრულება ვიეტნამთან დაკავშირებით"ნიქსონის დოქტრინა"ჰელსინკის აქტიეუთოკემპ-დევიდის ხელშეკრულებადიპლომატიური ურთიერთობები აშშ და ჩინეთს შორისმოსკოვის ოლიმპიადა და "კარტერის დოქტრინა"აშშ-ში რონალდ რეიგანი და "ძალისმიერი მშვიდობა"კოკომის სიანატოს ორმაგი გადაწყვეტილებაჟენევის კონფერენციაჩერნობილის ტრაგედიაჟენევის გორბაჩოვ-რეიგანის I შეხვედრარეიავიკის გორბაჩოვ-რეიგანის IIშეხვედრა ვაშინგტონშიმოსკოვში უმაღლეს დონეზე შეხვედრანატოსა და სსრკს მოლაპარაკება პარიზშიგორბაჩოვ-ბუშის შეხვედრა მოსკოვშიგაეროს შექმნაადამიანის უფლებათა საყოველთაო დეკლარაციის მიღება"სამთამადნო კავშირი"მასტრაახი ხელშეკრულება და ევროკავშირიეჰვიპტის გაერთიანება ორ სამეფოდჰიქროსების შემოსევა მეჩვიდმეტე საუკინეში ეგვიპტეშიეგვიპტე-ხეთების ქადეშის ბრძოლაშამდინარეთიში შუმერების აყვავებასარგონ დიდი მიერ პირველი დიდი გაერთიანებაბაბილონის და ასურეთის აღმავლობა შუამდინარეთშისპარსელების მიერ ბაბილონის დაპყრობაასურეთიასურეთის მერი არამ-დამასკოს დაპყრობაისრაელის დაპყრობადროიებით ეგვიპტეურარტუს დაპყრობაბაბილონის დაპყრობამოხარკედ აქციეს კვიპროსიბაბილონურმა სახელმწიფომ და მიდიამ აიღეს ქალაქი აშურიბაბილონურმა სახელმწიფომ და მიდიამ აიღეს ნინევიახეთების სამეფოს გაერთიანება ანითას მიერბაბილონის დაპყრობა ხეთების მიერმეცამეტე საუკუნის მიწურულს ხეთბის სამეფო იშლებაურარტუს აღმოცენებაურარტუ ავიწროებს დიაოხსქართველური სახელმწიფოების აღმოცენებაასურეთის შემოტევა დაიაენის წინაააღმდეგმერვე საუკუნეში დიაოხმა შეწყვიტა არსებობაურარტუ vs კოლხასკვითების და კიმერიელების შემოსევები კოლხაშიურარტუს სახელმწიფოს განადგურება მიდიელების მიერკიროსმა დაამარცხა მიდიელები და შემოიერთაკიროსის მიერ ბაბილონის დაპყრობამარათონის ბრძოლათერმოპილეს ბრძოლა + სალამინის საზღვაო ბრძოლაპლატეასთან ბრძოლამიკალის კონცხთან ბრძოლაბერძნულ-სპარსული საზღვაო ხელშეკრულება "კალიასის ზავი"ბერძნულ-მაკედონირი არმია იპყრობს სპარსეთსკართაგენის დაარსებათოტმესისა და მენჰოტეპის ლაშქრობები ფინიკიაშისპატრას სახელმწიფოდ ჩამოყალიბება"დრაკონის კანონები" ათენშისოლონის რეფერმებიკლისთენეს რეფორმააჯანყება იონიაში (საბერძნეთი) სპარსელთა წინააღმდეგჰელოტების(სპარტელი ყმები) აჯანყებაათენისა და სპარტას ოცდაათწლიანი ზავისამოსის, ათნის მოკავშირის აჯანყება რასსაც სპარტელები ეხმარებოდნენპელოპონესის კავშირის კრებაშავი ჭირის ეპიდემია ათენშიათენელების მიერ პილოს აღებანიკეასის ზავიმანტიანესთან ბრძოლაალკიბიადეს ექსპედიცის მცდელობა სიცილიაზე და ალკიბიადესთვის ბრალის წაყენებაბრძოლა სიცილიასთან სირაკუზის ყურეშისიმესთან ბრძოლაკიზიკოსთან ბრძოლალისანდროსმა (სპ[რატელი) დაამარცა ათენელებიაეგოსპოტამოსთან ბრძოლაალექსანდრე მაკედონელის გამეფება მაკედონიაშიისოსთან ბძოლაგავგამელას ბრძოლაგანდიოზული ქორწინება სუსაშიალექსანდრე დაბრუნდა ბაბილონში და გარდაიცვალაათენისსაზღვაო კავშირის გაფორმება333რომმა დაიპყრო საბერძნეთიკლეოპატრას თვითმკვლელობა და ეგვიპტე გახდა რომის პროვინციარომის დაარსებარომის რესპუნლიკის ხანის დასაწყისიჰანიბალმა ჩაიბარა სადრლობა და თვს დაესხა რომის მოკავშირე საგუტუმსკანესთან ბრძოლა Wკართაგენიჰანიბალს მარცხი ზამასთან ბრძოლაშიჰანიბალმა თავი მოიკლაII ილირიული ომირომი ამარცხებს სელევკიდების მეფეს; მაგნეზიასთან ბრძოლარომი იპყრობს პერგამონის სახ.რომი ქმნის აზიის პროვინციას"ეფესოსის საღამო"ზავიპომპეუსი და კრასუსი კონსულებადკატილანის შეთქმულთა გამოაშკარავება (ამხილა ციცერონმა)I ტრიუმვირატი: პომპეუსი; კრასუსი ; იულიუს კეისარიკრასუსი დაიღუპა პართებთან ბრძოლაშიანარქია რომში და მხოლოდ პომპეუსის დანიშვნა კონსულადიულიუსმა გადალახა რუბიკონი ანუ შევიდა რომშიფარსალუსთან დამარცხდა პომპეუსიკეისრის გამარჯვება პომპეუსის შვილებზე ესპანეთშიიულიუს კეისრის მკვლელობაII ტრუმვირატი: ანტონიუსი; ოქტავიანე; ლეპიდუსიფილიპთან ბრძოლა-რესპუბლიკელების დამარცხებააქციუმის კონცხთან ბრძოლა; ოქტავიანებს დაამარცხა ანტონიუსიიმპერიის ხანის (პრინციპატის) დასაწყისიკარაკალას ედიქტიპომპეუსის ლაშქრობა საქართველოსშიქართლის მეფემ ფარსმან I-მა სომხეთში გაამეფა თავისი შვილი რადამისტი, მაგრამ უშედეგოდ რომმა და პართიამ გაინაწილეს სომხეთირომის იმპერატოში ადრიანე იწვევს მეფეებს და განსაკუთრებით ფარსმან II-სფარსმანმა გახსნა დარიალის ხეობა და შეუსია ტომებიჰუნებმა საიპყრეს გოთებიადრეანოპოლის ბრძოლა ანუ Wვესტგოთების აჯანყება რომის წინააღმდეგრომის იმპერიის გაყოფარომის დაცემა (ვესტგოთების მიერ)/ალარიხის მეორე ალყაკატალაუნის ბრძოლა wრომიvsჰუნები(ატილა) ვერც ერთმა გაიმარჯვა თუმდა ატილამ უკან დაიხიაატილას მცდელობა რომზე თავდასასხმელად და ლეო I დიდის დიპლომატიავანდალები (ჰაიზერიხი) რომთან 14 დღიანი ძარცვარომულუს ავგუსტუსი, რომის უკანასკნელი იმპერატორი ტახტზე ავიდაოდოაკრის აჯანყება და რომის (დას) იმპერიის აღსასრული. ოდოაკრმა მიიღო პატრიციუსის წოდებაკონსტანტინოპოლის დაარსებამილანის ედიქტი (რჯულშემწყნარებლობის აქტი)ქრისტიანობას რომის იმპერიაში გამორჩეული ადგილი მიენიჭაფრანკთა მეფის, ხლოდვიგის ნათლობაქრისტიანობის გამოცხადება სომხეთის სახ. რელიგიადსაქართველოს გაქრისტიანებანიკეის პირველი მსოფლიო საეკლესიო კრებამეორე მსოფლიო საეკლესიო კრებამესამე მსოფლიო საეკლესიო კრებამეოთხე მსოფლიო საეკლესიო კრება ქალკედონშიმსოფლიოს მეშვიდე საეკლესიო კრება (ნიკეაში)დიდი სქიზმა (განხეთქილება)ქართული და სომხური ეკლესიების განხეთქილებარომაელთა და Wსპარსელთა ომი (შეიპყრეს იმპ. ვალერიანე)Wრომისა და სპარსელთა ომი (ნიბისიის ზავით დას.)ნიბისიის მეორე ზავი რომი და wსპარსეთისპარსელთა და რომაელთა ზავი (კავკასია გაიყვეს)სპარსელებმა მეფობა გააუქმეს სომხეთშივარსქენმა მიიღო მაზდეანობავახტანგმა მოაკვლევინა ვარსქენ პიტიახშიქართველ-სომეხთა( ეხმარებოდნენ ჰუნები) ლაშქარი VS სპარსეთიWირანელთა ლაშქრის კიდევ შემოსვლა (თუმცა პეროზის გარდაცვალების შემდეგ უკან გაბრუნება)დაახ. სპარსელტა და ქართველთა ბრძოლა და ვახტანგის გარდაცვალებაიუსტინიანებ დახურა ათენის ფილოსოფიური სკოლააჯანყება კონსტანტინოპოლში იუსტინიანეს წინააღმდე(ჩაახშო)ხოსრომ დაამარცხა ეფთალიტებიირან-ბიზანტიის ომი განახლდა"საუკუნო ზავი" Wბიზანტია ირანს შორისხოსრომ აიღო ანტიოქია(სირიაში)ახალი "საუკუნო ზავი" (იგივე პირობები)კიდევ ერთი "საუკუნო ზავი" (ბიზანტიის კარნახით)ირანის წინააღმდეგ აჯანყება სომხეთშიგურგენის მეთაურობით ქართველები შეუერთდნენ აჯანყებასბიზანტია Wირანის ომინინევიასთან ბრძოლა (Wბიზანტია VS ირანი)ქტესიფონთან ბრძოლა (Wბიზანტია VS ირანი)ჰერაკლე კეისარი სომხეთშ და ადარბადაგანშიბიზანტიის იპერატორმა ლეონ III ისავრიელმა აკრძალა ხატებისაბოლოოდ დაიგმო ხატმებრძოლეობაქრისტიანობის ერთადერთ რელიგიად აღიარება რომშიფრანკთა მეფე ხლოდვიგმა მიიღო ქრისტიანობამეროვინგების დინასტია შეიცვალა კაროლინგებითლატერანის საეკლესიო კრებავორმსის კონკორდატიმეორე რომის პაპის არჩევაკარლოს დიდის რეფორმა, თავისუფალი გლეხები ჩამოაშორა სამხედრო სამსახურსალარიხის პირველი ალყაქართლში გაუქმდა ფარნავაზიანთა დინასტიამოკლეს გუბაზიეგრისელები დარუნდნენ ბიზანტიელთა მხარესჩამოყალიბდა ერისმთავრობა ქართლშივერდენის ხელშეკრულება ანუ ფრანკთა იმპერიის გაყოფაკარლოს დიდის იმპ. კურთხ.დაიბადა მუჰამედიჰიჯრა, მედინაში გადასვლა და მუსლიმური კალენდრის საწყისიმუჰამადმა დაიკავა მექამუჰამადის გარდაცვალებაპუატეასთან ბრძოლა არაბები VS Wკარლოს მარტელიარაბები შუდგნენ ესპანეთის დაპყრობასსპარსული წარმომავლობის შიიტებმა აირეს ბაღდადიმონღოლთა მიერ ბაღდადის აღებაკადსიას ბრძოლა, არაბთა მიერ სასანიანთა სატახტო ქალაქის აღებაქრისტიანებმა დაამარცხეს მუსლიმენი ესპანეთსი(მუსლიმებს დარჩათ მხოოდ ქალაქი გრანადა)დავით IV-მ აიღო თბილისის საამიროდაცვის სიგელის გაფორმება ქართლშიეგრისის მმართველმა ბიზანტიელების წინააღმდეგ მოიწვია არაბები"დაცვის სიგელის" განახლებახაზართა დიდი ჯარი დარიალის ხეობიდან შემოიჭრა ქართლში.W ხაზარები VS არაბებიმურვან ყრუს ლაშქეობადემნას აჯანყებათანართან ერთად თანამეფობათამარისთვის ქმრის შერჩევათურქები შეიჭრნენ შარვანში და გამოდევნეს შარვანშაჰიშამქორის ბრძოლა Wთამარი VS აბუბაქრიბასიანის ბრძოლა რუქნ ად-დინი (რუმის სულთანი) VS Wთამარიტრაპიზონის სამეფოს დაარსებაყარსის აღებალაშქრობა ირანშიადარნასე ბაგრატიონმა მიიღო ქართველთა მეფის ტიტულიბუღა თურქის ლაშქრობა თბილისშიქართლის გამგებლობა გადასცეს ბაგრატსბაგრატ III-ის კურთხევა აფხაზთა მეფედბაგრატის სრულწლოვნობა და დამოუკიდებელი მეფობის დასაწყისიდავით III დაეხმარა ბარდა სკლიაროსის აჯანების ჩახშობაში ბასილ II-სდავით III ბარდა ფოკას მხარეზეგურგენ ბაგრატიონის გარდაცვალების შემდეგ ბაგრატმა მიიღო შავშეთ-კლარჯეთი, სამცხე, ჯავახეთიბაგრატმა ძალით დაიკავა კახეთიმარცხი შირიმთან ბრძოლაში და ზავი Wბიზანტიასთანბაგრატი გაემგზავრა ბიზანტიაში (ლიპარიტის გამო)თოღრულ-ბეგმა დაიკავა აღ. ირანის ქალაქი ნიშაბურითოღრულ ბეგი გახთა ხორასნის მმართველი(ღაზნევიანთა დინასტიის დამარცხებით)თოღრულ-ბეგი შევიდა ბაღდადშიმანაზკეტის ბრძოლა ბიზანტია VS Wსელჩუკებიდორილეასთან ბრძოლა Wჯვაროსნები VS სელჩუკებიანტიოქიასთან ბრძოლა Wჯვაროსნები VS სელჩუკებისელჩუკთა იმპერიის დაშლასელჩუკებმა დაიკავეს სომხეთიბიზანტია-სელჩუკების ზავიალფ არსლანის ლაშქრობა საქართველოშიალფ არსლანის მეორე ლაშქრობა"დიდი თურქობის" დასაწყისი საქართველოშიგიორგი II ეახლა მალიქშაჰს დაზავებისთვისერწუხთან ბრძოლა Wდავითი VS განძის ათაბაგისრულიად საქართველოს რუის-ურბნისის საეკლესიო კრებააიღო სამშვილდეაიღო რუსთავიაიღო გიში (ჰერეთი)აიღო ლორეს ციხესიმაგრედავითი და გიორგი გადავიდნენ ჩრდილოეთშიდემეტრეს მეთაურობით აიღს ქალაქი ყაბალადიდგორის ბრძოლააიღო დმანისიგაათავისუფლა სომხეთის დედაქალაქიგანძის აღებაა(ვერ შენარჩუნდა)ანისი დაუბრუნდა ქართველებსაიღეს დვინი (სომხეთის ძველი დედაქალაქი)მონღლთა ხელში დას. ირანიმონღოლებმა დაამარცხეს ანატოლიის სულთნის ჯარიმონღოლები VS Wმამლუქთა არმია. აინ ჯალუთთის ბრძოლამონღოლები VS Wმამლუქებიმონღოლების ისლამზე მოქცევაკლერმონის საეკლესიო კრებაგადალახეს ბორსოფორის სრუტეჯვაროსნებმა აიღეს იერუსალიმიედესის გადასვლა მუსლიმთა ხელშისალადინი ხდება სულთანიჰატინის ბრძოლა ჯვაროსნები VS Wსალადინისალადინმა აიღო იერუსალიმიზავი ჯვაროსნებსა და თურქებს შორისჯვაროსნებმა აიღეს კონსტანტინოპოლიმუსლიმებმა დაიბრუნეს 1229 წელს დაკარგული იერუსალიმიVIII ჯვაროსნული ლაშქრობამუსლიმებმა აიღეს ჯვაროსანთა ციხესიმაგრე აკრიევროპაში საგადასახადო სისტემის შეცვლადაახ. ჰოსპიტალიერთა ანუ იონიტთა ორდენის დაარსებატამპლიერთა ორდენის დაარსებატამპლიერების კოცონზე დაწვადაახ. ტევტონთა ორდენის შექმნაპაპის წერილი ლაშა-გიორგისმონღოლური ტომების გაერთიანება ჩინგიზ ყაენის (თემუჩინის) მიერმონღოლები ისლამურ სახელმწიფოში შეიჭრნენგარდაიცვალა ჩინგიზ ყაენიWმოღლები VS ჯალალედინი (ხორეზმის შაჰი)დაიღუპა ჯალალედინიდიდ ყაენად აირჩიეს გუიუკიპეკინის აღებაალამუთის ციხესიმაგრის აღებამონღოლების გამოჩენა საქართველოშიჯალალედინი საქართველოს პირისპირგარნისთან ბრძოლა საქართველო VS Wჯალალედინი(აიღო თბილისი)მონღოლთა ლაშქრობა საქართველოშიკოხტასთავის შეთქმულებაარწერის ჩატარება მონღოლურ სახელმწიფოშიდავით ნარინის აჯანყებადავით ულუს აჯანყებამონღოლები VS Wმამლუქებისამცხეში თავად დასვა მემკვიდრე და ამით დაიმორჩილაილხანთა სახელმწიფო დაიშალათემურ ლენგმა აიღო თბილისიგიორგი VII - ის ზავი თამურთანთემურ ლენგის სიკვდილი და მისი სახელმწიფოს დაშლაჩიხორთან ბრძოლა გიორგი VS Wიმერეთის ერისთავი ბაგრატიფარავნის ტბასთან ბრძოლა გიორგი VS Wსამცხის ერისთავი ყვარყვარერუმის სასულთნოს დაშლაოსნალეთის სახელწიფოს დაარსებაWოსმალეთი VS ბიზანტიადაიპყრეს ბურსა და აქციეს დედაქალაქადოსმალებმა გადალახეს ბოსფორის სრუტეოსმალეთსა და საფრანგეთს შორის ხელშეკრულებამშვიდობის მეგობრობის და ვაჭრობის ხელშეკრულება საფრანგეთთანლეპანტოს ბრძოლა Wევროპელები VS ოსმალებიოსმალების მეორე იერიში ვენაზე (უშედეგო)კარლოვაცის ზავი ოსმალეთი-ევროპაWოსმალებმა დაიკავეს გალიპოლიოსმალებმა დაიკავეს თესალონიკიკოსოვოს ბრძოლა Wოსმალები VS სერბებინიკოპოლისის ბრძოლა Wოსმალები VS ევროპული ჯარებიოსმალებმა დაამარცხეს ყარახანიდები და გაბატონდნენ ანატოლიაშიანკარასთან ბრძოლა Wთემური VS ოსმალებინიკეის იმპერატორმა მიხაილ III პალეოლოგოსმა აღადგინა ბიზანტიაიოანე IV-ის მოლაპარაკებები რომთანმანუელ II-ის მოლაპარაკებები რომთანკონსტანტინოპოლის დაცემარომის პაპის პიუს II-ის მოწოდება გაელაშქრებინათ ოსმალეთის წინააღდმეგოსმალებმა დაიპყრეს ტრაპიზონილუდოვიკო ბოლონელი(პაპის ლეგატი) საქართველოშიქართველი ელჩების სტუმრობა ფრიდრიხ III-თანყირიმის ხანი დაემორჩილა ოსმალეთსჩალდირანის ბრძოლა Wოსმალები VS ირანიოსმალებმა შეიერთეს ეგვიპტესავაჭრო ხელშეკრულება ვენეციასთანდაიპყრეს კ. როდოსიუშედეგო იერიში ვენაზეპრევეზას ბრძოლა Wოსმალები VS ევროპელებიამასიის ზავი ირან-ოსმალეთს შორისირან-ოსმალეთის საუკუნო ზავი (ამასიის ზავის პირობებით)მოოჰაჩის ბრძოლა დაამარცეს უნგრელებიკარლოსმა საქსების წინააღმდეგ ომი დაიწყოჰაინრიხი აღმ. ფრანკთა იმპერის ტახტზე და გერმანიის ჩამოყალიბებაოტო I-ის იმო კურთხევა რომში ( გერმანიის იმპერატორი) ანუ საღვთო რომის იმპერიაპაპის გასამართლება, ეკლესია იმპერიის მორჩოილიგრიგოლმა ჰაინრიხ მეოთხეს აუკრძალა სასულიერო თანამდებობების დანიშვნაშეხვედრა კანოსაში(ჰაინრიხი ეახლა გრიგოლს)ჰაინრიხმა აირო რომი(პრველი) ბოლონიის უნივერსიტეტის დაარსებაიოჰან გუტენბერგმა დაბეჭდა პირველი წიგნიგელათის აკადემიის დაარსებათავისფუფლების დიდი ქარტიაპარლამენტი ინგლისშიფილიპე მეორემ მოიწვია ფრანგი ხალხის წარმომადგენელთა კრება (გენერალური შტატები)მარია მედიჩის მიერ მოწვეული გენერალური შტატები (ბოლო საფრანგეთის რევოლუციამდე)კორტესები ესპანეთშიტრუას ხელშეკრულება შარლ V-სა და ჰენრი VI-ს შორისჟანა დარკის დატყვევებაკოცონზე დაწვაპორტუგალიელებმა დაიწყეს აფრიკის გამოკვლევაბარტოლომეუ დიაშმა მიაღწია "ქარიშხლების კონცხს"ვასკუ და გამა ინდოეთს მიადგაკოლუმბი მიადგა ამერიკასმაგელანმა შემოუარა დედამიწასესპანეთმა და პორტუგალიან გამიჯნეს მსოფლიო (ტორდესილიასის ხელ)ინგლისელმა გამოტამ მიაღწია ჩრ. ამერიკამდეჰოლანდიელებმა აღმოაჩინეს ავსტრალიაპაპმა ლეო X-მ გამოსცა ბულა ილდუნგენციებით ვაჭრობის შესახებლუთერის 95 თეზისისასამართლოს პროცესი ლუთერის წინააღმდეგლუთერის გამოცხადება ერეტიკოსადკარლ V-მ მოიწვია კრებაგერმანელი მთავრები კარლ V-ის წინააღმდეგთავადთა შეთქმულებააუგსბურგის რელიგიური ზავიჟნ კალვინმა შეიმუშავა ეკლესიის მოწყობის წესიინგლისის მეფე ჰენრი VIII-ს განქორწინებაზე უთხრეს უარიანგლიკანიზმის დაბრუნებაიგნასიო ლოიოლას "იესოს საზოგადოება" ანუ იეზუიტთა ორდენიანრი ვალუას ედიქტი ერეტიკოსების სიკვდილით დასჯაზებურბონთა მიერ გიზების წინააღმდგე შეთქმულების გამოაშკარავებაფრანსუა გიზმა დახოცა ჰუგენოტებიბართლომეს ღამეტახტზე ავიდა ანრი ნავარელი (IV)"ნანტის ედიქტი" (რომის საღთო იმპერიაში)აჯანყდა ნიდერლანდების 7 პროვინცია(17დან)გადაყენებულად გამოაცხადეს ფილიპე II (ესპ) და გაომაცხადეს ნიდერლანდების შეერთ, პროვ, რეს. იგივე ჰოლანდიავესტფალიის ზავი (რელიგიის აღმ. კვლავ მარტო ლუთ)+
ესპანეთის მეფემ
ჰოლანდიის რესპ.
დამოუკიდებლობა სცნო(მიუნსტერის ზავი)ესპაანელებმა აიღეს ანტვერპენი(მოსახლეობა გადავიდა ამსტერდამში)დაარსდა I სააქციონერო კოპანია ისტ-ინდია კომპანი (eng)ესპანელების "უძლეველი არმადის" გამოგზავნა Wინგლისშიჰაბეას კონპუს აქტი(ინგლ)ჩარლზმა დაითხოვა პარლამენტიარქიეპისკოპოს უილიამ ლოდის შოტლანდიაში ანგლიკანიზმის გავრცელების მცდელობა (შოტლანდია აჯანყდა)ჩარლზმა მოიწვია (ხანგძლივი) პარლამენტი შოტლანდიაში აჯანყების გამო (ესაჭირეობოდა ფული)მეფე დათანხმდა მოთხოვნებზემეფემ დაარღვია თემთა
პალატის პრივილეგია შევიდა
ჯარით პარლამენტში) და აჯანყების
შემდეგ მოუწია გაქცევა ჩრ. ინგლისშისამოქალაქო ომის დასაწყისი მეფესა და პარლამენტს შორისშოტლანდიის არმიამ პარლამენტს გადასცა ჩარლზ Iჩალზი გაიქცა თუმცა დამარცხდა და სიკვდილით დასაჯესინდლისი გამოცხადდა რესპუბლიკადოლივერ კრომველმა გარეკა "პარლამენტის კუდი"
(ხანგძივი პარლამენტი დასრულდა)
დამყარდა კრომველის დიქტატურაკრომველმა დაამარცხა შოტლანდიელები და შეუერთა სახელმწიფოსკრომველმა დააბრუნდა ებრაელები ინგლისშიკრომველი გარდაიცვალაინგლისის ტახტზე მოიწვიეს ჩარლზ II სტუარტი
იწყება "რესტავრაციის ხანა""სახელოვანი რევოლუცია"ინგლისის პარლამენტმა მიიღო "უფლებათა ბილი" ანუ
კონსტიტუციური მონარქიის მიღებაჰუსიტური სამლოცველოების დახურვაფერდინანდ II-ის მიერ პრაღაში გაგზავნილი
კათოლიკეები ჩეხებმა ფანჯრიდან გადაყარეს. "ფენსტერ"ომში ჩაება შვედეთი(გუსტავ II ადოლფი)
იმპერატორის წინააღმდეგ
შვედებს ეხმარებოდა საფრანგეთიპროტესტანტები მიემხრნენ შვედებსგაიმარჯვა გერ. იმპერატორმა და
ამან გამოიწვია საფრანგეთის ჩაბმაფრონდა (პარიზის სასამართლოს აჯანყება)ლუიმ პარლამენტს ჩამოართვა კანონების შეჩერების უფლებაგაუქმდა ნანტის ედიქტიინგლის-პრუსიის კავშრიავსტრია-საფრანგეთისა და რუსეთის კავშირიკუნერსდორფთან ბრძოლა Lპრუსიაპეტრე დაუზავდა პრუსიასავსტრიის ზავი პრუსიასთანპირველი ინგლისური კოლონია ჯეიმზთაურიბანკერ ჰილის ბრძლა WბრიტIIკონტინენტური კონგრესიკონგრესმა გამოხატა დამოუკიდებოლობის ნებადამოუკიდებლობის დეკლარაციატრენტონის ბრძოლა Wკოლონისტებიიორკთაუნის ბრძოლა Wვაშინგტონი და კოლონისტები Lბრიტ.ბრიტანეთმა აღიარა აშშ-ს დამოუკიდებლობამეფლთაუერი და პილიგრიმელი მამებიპარიზის ხელშეკრულებაბოსტონის ჩაის სმაI კონტინენტური კონგრესი ფილადელფიაშილექსინტონის და კონკორდის ბრძოლებისამღვდელოების სამოქალაქო მოწყობაკონსტიტუციის მიღებასაკანონმდებლო კრება"პილნიცის დეკლარაცია"საფრანგეთმა ომი გამოუცხადა Wპრუსიასსამხედრო მობილიზაციის განცხადებაჰერცოგის მანიფესტი და მუქარამეფის დატყვევება დროებითი აღმასრულებელი საბჭოს შექმნანაციონალურმა კომიტეტმა საფრანგეთი რესპუბლიკად გამოაცხადა"ეროვნული ხსნის კომიტეტი" გახდა აღმ. ხელ.მეფე დასაჯეს სიკვდილითდააპატიმრეს ჟირონდისტებირესპუბლიკური კონსტიტუცია (არმასრულეელი ექვემდებარებოდა პარლამენტს.რობესპიერიჩაუდგა სათავეშიმაქსიმუმების დაწესებადიდი ტერორის დასაწყისიმოწინააღმდეგე ჯგუფების დასჯაიაკობიენელების დასჯა ანუ 9 თერმიდორის გადატრიალებაახალი კონსტიტუციის მიღებანაპოლეონმა დაამარცხა ავსტრიელები და დადო ზავი18 ბრიუმერის გადატრიალება ნაპოლეონის ხელისუფლებაში მოსვლაფინანსთა მინისტრმა ნეკერმა გაასაჯაროვა ბიუჯეტიგენერალური შტატების მოწვევა და ხმის მიცემის ძველი და ახალი წესითავი გამოაცხადეს დამფუძნებელ კრებად "საბურთაო დარბაზში"მეფემ დაითხოვა ნეკერი (მეორედ) და აამოქმედა სამხედრო ძალები პარიზსა და ვერსალშიბასტილიის ციხი აღებაფეოდალური სისტემის გაუქმება"ადამიანთა უფლებების დეკლარაცია"მეფეს მიენიჭა ვეტოს უფლებაპარიზელ ქალთა ამბოხისაეკლესიო მიწების ნაციონალიზაციაანიგნატების გამოშვებაშაჰ თამაზმა გაანადგურა შირვანის სახელმწიფოოსმალეთის შეჭრა ირანშიჰორზუმთან ბრძლა პორტუგალიელების წინააღმდეგკულიკოვოს ბრძოლა Wმოსკოვის სამთავრო VS მონღოლებითოხთაშირის ლაშქრობა რუსეთზე"უგრაზე დგომა" რუსეთიvsმონღოლებილიუბლინის უნია რეჩ პოსპოლიტას ჩამოყალიბებასანკ პეტერბურგის მშენებლობის დაწყებაპოლტავის ბრძოლა Wრუსეთი VS შვედეთიგანგუტის საზღვაო ბრძოლა Wრუსეთი VS შვედეთიზავი რუსეთ შვედეთისკასპიის კამპანიახელშეკრულება ოსლამეთსა და რუსეთს შრის სადაც იყოფდნენ ირანს(და კავკასიას)სოხოისტას ბრძოლა იმერეთისა და ქართლის გაერთიანებული ძალები დამარცხდნენ ოსმალებთანშაჰ აბასი შემოვიდა ქართლშიმარტყოფის ბრძოლა (გიორგი სააკაძე) ირანი VS Wქართველებიმარაბდის ბრძოლა Wირანი VS ქართველებიბაზალეთის ტბასთან ბრძოლა Wთეიმურაზ მეფე VS გიორგი სააკაძეამ დროიდან ქართლი იმართებოდა მუსლიმი ბაგრატიონების მიერბახტრიონის აჯანყებავახტანგ VI ადის ტახტზესულხან საბა ლუი მეთოთხმეტესთან საფრანგეთშივახტანგ მეექვსემ ქრისტიონობას დაუბრუნდაავღანელებმა აიღეს ისპაჰანითბილისში დაარსდა სტამბადაიბეჭდა ვეფხისტყაოსანითურქეთის დომინირება ჩაანაცვლეს ირანელებმააღმ საქართველოს აღწერა(ირანელების მიერ)კახეთი ირანული ხარკისგან გათავისუფლდათეიმურაზი ეკურთხა ქართლის მეფედქართლ-კახეთი ფაქტობრივად დამოუკიდებელია(ბოლო ხარკი)თეიმურაზ მეორის მისია რუსეთშიერეკლე მეორე კახეთის მეფედშეიქმნა მორიგე ჯარიასპინძის ბრძოლა Wერეკლე VS ოსმალეთიხრესილის ბრძლა Wსოლომონი VS თურქებიქუჩუკ-კაინარჯის ზავი ოსმალებსა და რიუსეთს შორისსოლომონის გარდაცვალება და გაერთიანების მცდელობა საქართელოშისამხედრო კავშირი საქართველოს მხარეებს შრისკრწანისის ბრძოლა Wაღა მაჰმად ხანი VS ერეკლერუსული ჯარი ტოტლებენი მეთაურობით საქართელოშიგეორგეევსკის ტრაქტატიამერიკის კონსტიტუციატრაფალგარის საზღვაო ბრძოლა Wინგლისი საფრანგეთი(+ესპ)პორტუგალიის დაკავებაესპანეთის დაკავებაჰოლანდიისა და ჩრ. გერმანიის ანექსირებაავსტრიამ სცადა თავის დაღწევავაგრამთან ავსტრიელების დამარცხება + ავსტრიული ქორწინებაბოროდინოსთან ბრძოლა საფ. "დიდი არმია" VS რუსეთირუსეთ პრუსიის ალიანსილაიფციგის "ხალხთა ბრძოლა" Wრუსეთ და პრუსია VS საფრანგეთმოკავშირეების შევიდნენ პარუზში და ნაპოლეონი გადაასახლეს კ. ელბაზე+ აღდგა ბურბონთა მმართ.ვეტერლოოსთან ნაპოლეონის უკანასკნელი ბრძლა Wინგლისსა და პრუსიასთანნაპოლეონი გადაასახლეს და აღდგა კონსტ. მონარქიატალეირანის საიდუმლო ხელშეკრულება დიდ ბრიტანეთთან და ავსტრიასთანგერმანული კონფედერაციის შექმნაწარმომადგენელმა პალატამ მოითხოვა მეფის
გადადგომა, მეფემ დაითხოვა
ისინი და არჩევნები გამოაცხადამეფის 4 ბრძანებულებაქუჩაში გამოსვლები გადავიდა ბრძოლებში "ივლისის მონარქია"შეიცვალა საარჩევნო კანონი(გაიზარდა ამომრჩ. რაოდ)აბრეშუმის ქარხნის მუშების გამოსვლები ქ. ლიონშიკვლავ დაიწყო მუშათა გამოსვლებინაპოლეონის ნეშთის ჩამოსვენება (ბონაპარტისეული განწყობის გაზრდის გამო)ლუი ნაპოლეონ ბონაპარტის მცდელობა სახელმწიფო გადატრიალებისა(უშედეგო)ლუი ნაპოლეონ ბონაპარტის მცდელობა სახელმწიფო გადატრიალებისა(უშედეგო)მთავრობამ აკრძალა დემონსტრაციის ჩატარებარეფერენდუმი, ნაპოლეონი სამუდამო კონსულადნაპოლეონი ფრანგების იმპერატორადკონკორდატი ვატიკანთანნაპოლონოიდების გამეფება დაპყრობილ ტერიტორიებზესამოქალაქო კოდექსიმარენგოსთან ბრძოლა Wნაპოლეონი VS ავტრიააუსტერლიცის ბრძოლა ნაპოლეონიW VS რუსეთ-ავსტრიის არმიაიენასთან და აურშტედთან ბრძოლები Wსაფ. VS პრუსიაფლიდლანდთან ბრძოლა Wსაფ. VS რუსეთიტილზიტის ზავისაფრანგეთი გამოცხადდა რესპუბლიკადკონსტირუციური ნაციონალური კრების არჩევნებიპარიზელი მუშების ქუჩაში გამოსვლა (მუშათა პირველირევოლუცია)პრეზიდენტის არჩევნები (ახალი კონსტიტუციით) აირჩიეს ლუი-ნაპოლეონიგამოსვლები გერმანიაშირევოლუცია ვენაში მეტერნიხის გადადგომით დაიწყოკონსტიტუციური ნაციონალური კრება გერმანულ სახელმწიფოებსა და ავსტრიაშიფრანკპურტის ნაც. კრებამ ჩამოაყალიბა " გერმანელი ხალხის ძირითადი უფლებები"ფრანკფურტის კრების კონსტ.გააუქმეს ნავ. კრება და მისი მიღებული კანონები, ახადგინეს ძველი ბუნდესტაგიგერმანული ერის საღვთო რომის იმპერიის გაუქმებაპრუსიის პრემიერ მინისტრად დაინიშნაპრუსიამ დაამარცხა დანიარუსეთმა ჩაახშო აჯანყება პოლონეთშისადოვასთან (კიონიგგარცის) ბრძოლა Wპრუსია VS ავსტრიაავსტრია უნგრეთის იმპერიაზავი იმის მირობით რომ ავსტრია გასულიყო კონფედერაციიდანსაფრანგეთის წარუმატებლობა ესპანეთშისუეცის არხის გახსნასაფრანგეთმა გამოუცხადა ომი პრუსიასსედანთან ბრძოლა, დამარცხდა საფრანგეთი W გერმანიის კავშირი (ნაპოლეონის ტყვედ ჩავარდა)საფრანგეთი გამოცხადდა რესპუბლიკადპარიზის ალყახელშეკრულება ვერსალში საფრანგეთ-პრუსიის დაზავებაფრანკფურტის ხელშეკრულებაგერმანიის იმპერიის შექმნა. იმპ- ვილჰელმ Iმანიფესტი სანკ-პეტერბურგში ქართლ-კახეთის ნექსირების შესახებპავლე მოკლეს სასახლის შეთქმულებაშიალექსანდრეს მანიფესტი ქართლ-კახეთის ანექსირების შესახებმანიფესტის გავრცელება საქართველოშისაქართველოს ეკლესიის ავტოკეფალიის გაუქმებამთიელთა აჯანყებააჯანყება კახეთშიციციანოვის შესვლა იმერეთში ჯარითიმერეთის სამეფოს გაუქმებარედუტ-კალეს საყრდენი პუნქტის შექმნა რუესეთის მიერდიკაბრისტთა ამბოხება რუსეთშირუსეთმა ჩაახშო პოლონეთის აჯანყება32 წლის შეთქმილებასექტების ჩამოსახლებასაქართველოს ტერიტორიულ ადმინისტრაციული დაყოფამეფისნაცვლის თანამდებობის შემოღებაგიორგიმ განაახლა ტრაქტატიივერიაწერა-კითხვის გამავრცელებელი საზოგადოებაიასის ზავიბრიტანელების შეტევა სტამბოლზებუქარესტის ზავიფრანგებმა დაიპყრეს ალჟრიბრიტანეთის მიერ ოსმალური სავაჭრო ცენტრის ადენის ანექსიაფინკეინშტაინი ხელშეკრულებათურქმენჩაის ზავიადრეანოპოლის ზავიგურიის სამთავროს გაუქმებასამეგრელოს სამთავროს გაუქმებასვანეთის სამთავროს გაუქმებააფხაზეთის სამთავროს გაუქმებასან-სტეფანოს ზავიბერნილის კონგრესი(სან სტეფანოს პირობები დადასტურდა)სერბეთი და საბერძნეთი იქცნენს სუვერენულ სახელმწიფოებადგაზეთი ცისკარის პირველი ნომერისაქართველოს მოამბესარდინიის სამეფო გამოცხადდა კონსტიტუციურ მონაქრიადგრაფი კამილო ბენსო დი კავური პრემიერადმაჯენტას და სოლფერინოს პრძოლებიჩრ. იტალია შეუერთდა სარდინიის სამეფოსგარიბალდი შეხვდა მეფეს და შევიდნენ ნეაპოლშიიტალიის სამეფოს შექმნარომი საბოლოოდ შემოუერთდა იტალიასლატერანის შეთანხმება (ანუ ვატიკანის შექმნა)ლუი-ნაპოლეონი გამოცხადდა იმპერატორად გაუქმდა რესპუბლიკასაფრანგეთმა გამოაცხადა კაპიტულაცია გერმანიასთანაჯანყდნენ პარიზელები და შექმნეს კომუნამეორე პრეზიდენტად აირჩიეს მაკმაჰონიმიიღეს კონსტიტუცია"ჰოუმსტედების აქტი"წარმოიქმნა რესპუბლიკური პანტიალინკოლნი აირჩიეს პრეზიდენტადსამხ. შტატებმა შექმნეს ამერიკის კოფედერაციული შტატებიკავშირის სამხედრო ბაზაზე თავდასხმა (კონფედერატების მიერ)მონობის გაუქმებაგეთისბერგის ბრძოლა(დამარცხდნენ სამხრეთელები)ულისეს გრანტი დაინიშნა კავშირის მხედართმთავრადრიჩმონდი დაეცასამოქალაქო ომი დასრულდა კონფედერაციის დანებებითმოკლეს ლინკოლნიმეცამეტე დამატება კონსტ.დამატება ძალაში შევიდაოარიზის კონგრესიბატონყმობის გაუქმება რუსეთშიშეიქმნა საკრებულოები (ზემსტვო)საქალაქო დუმებისასამართლო რეფორმაუნივერსიტეტებს მიენიჭა ავტონომიასამხედრო რეფორმა პრუსიის მოდელის მსგავსინაროდნიკების ორგანიზაცია ზიმლა ი ვოლიანაროდნაია ვოლია )უფრო რადიკალური)ბატონყმობის გაუქმება საქართველოშიგერმანია იწყებს საზღვაო ფლოტის მშენებლობასანტანტის ხელშეკრულების გაფორმებაანგლო რუსული ანტანტაოსმალეთი მიემატა ავსტრია- უნგრეთისა და გერმანიის ალიანსსსარაევოში გავრილო პრინციპმა ტერორისტულად მოკლა ფრანც ფერდინანდიავსტრია-უნგრეთი ომს უცხადებს სერბეთს (ომის დაწყება)მარნასთან ბრძოლა (Lგერმანული ჯარები)რუსეთი უცხადებს ომს ოსმალეთს იხსნება კავკასიის ფრონტისარიყამიშთან ბრძოლა Wრუსები VS ოსმალებიინგლისური საზღვაო ეკრადა აღმოსავლეთში და დესანტები გალიპოლის ნახ. კუნძულზე (უშედეგო)ბრიტანეთმა აიღო ბაღდადიჩაძირეს ამერიკიდან ინგლისში მიმავალი გემი ლუიზიანტაWგერმანიამ გამოაცხადა წყალქვეშა ომი ინგლისთანიუტლანდის ან სკაგერაკის ბრძოლა (ფაქტობრივად ბრიტანელებმა შეინარჩუნეს საზღვაო ჰეგემონია)ვერდენის ბრძოლა (ხორცსაკეპი)რუსეთი ომს გამოეთიშაბრესტის ზავი გერმანიასა და საბჭოთა რუსეთს შრისამერიკის ჩაბმა ომშიდასრულდა გერმანიის "საზაფხულო იერიში" მარცხითგერმანიის მოკავშირეები დანებდნენ ანტანტასომი შეწყდაგერმანიის კაპიტულაცია პიენის ტყეშითებერვლის რევოლუცია რუსეთშინიკოლოზი გადადგარუსეთი გამოცხადდა რესპუბლიკადოქტომბრის რევოლუციასაკანონმდებლო კრების არჩევნებიბოლსევიკებმა შექმნეს საკანონმდებლო საბჭობოლშევიკებმა დაშალეს დამფუძვნებელი კრებაპარიზის საზავო კონმერენციამიიღეს ერთა ლიგის წესდებავერსალის ზავილოკარნოს ხელშეკრულებაგერმანიის მიღება ერთა ლიგაშიბრიან კელოგის პაქტი (უშედეგო)ანტანტის ქვეყნებმა საქართველოს მთავრობა სცნო დე -ფაქტოდსაქართველოს ეროვნული ყრილობაყრილობამ აირჩია საკანონმდებლო ორგანო - ეროვნული საბჭოამიერკავკასიის ფედერალური რესპუბლიკის შექმნასაქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკა აცხადებს დამოუკიდებლობასI ქართული უნისათავადაზნაურო ტიტულების გაუქმება და მიწების გლეხებისთვის დარიგებადამფუძნებელი კრების არჩევნებიკონსტიტუციის მიღებახელშეკრულება გერმანიასთანსაბჭოთ რუსეთმა იაღო აზერბაიჯანიხელშეკრულება რუსეთთან და დამოუკიდებლობის ცნობასაქართველო არ მიიღეს ერთა ლიგაშიევროპელ სოციალისტთა ვიზიტისომხეთმა სცადა ლორეს დაკავებასაბჭოეთმა აიღო სომხეთიმოსკოვის ხელშეკრულებაყარსის ხელშეკრულებაშულავერის რევკომის შექმნაკოჯორ-ტაბახმელასთან ბრძოლამთავრობამ დატოვა თბილისიგამოცხადდა საბჭოთა ხელისუფლება საქართველოშისაბჭოთა კავშირის შექმნამოკვდა ლენინიწარმოების საშუალებების ნაციონალიზაციაკიროვის მკვლელობა და მასობრივი რეპრესიების დასაწყისიუოლ სტრიტის კრახისოციალური დაცვის აქტიფაშისტური ყრილობა იტალიაშიმსვლელობა რომისკენფაშისტური სტილის დაცვა იტალიაშიშრომის კანონის მიღება იტალიაშიმუსოლინის ძალები ეთიოპიასიიტალიამ მოახდინა ალბანეთის ოკუპაციაიტალია ჩაება მსოფლიო ომშიიტალიაში დამყარდა რესპუბლიკაფრანკოს დიქტატურის დამყარება ესპანეთშიფაშისტების მოსვლა გერმანიის მთავრობაშიდაშალეს რაიხსტაგიკანონი პარტიისა და სახელმწიფოს ერთიანობის უზრუნველყოფის შესახებაუტოდაფებროლის ღამემუსოლინიმ დააფუძვნა ფაში და კომბატიმენტორეფერენდუმი საბჭოთა კავშირიდან გასვლის შესახებ საქარტველოშგამოცხადდა დამოუკიდებლობის აღდგენა საქათველოშთურქეთუს რესპუბლიკის გამოცხადებათურქეთს დაუმტკიცდა ტერიტორიებიმონტრიოს კონვენციანეპის ხანააჯანყება (ქაქუცა ჩოლოყაშვილი მონაწილეობით)წითელი ტერორი საქართველოში და შორაპნის ვაგონებში ხალხის ჩახოცვაგაუქმდა ამიერკავკასიის რეს. და დცალკე რესპუბლიკებად შევიდნენთეირანის კონფერენციალავრენტი ბერია გახდა საქართველოს ცენტ. კომ. მდივანიკანდიდ ჩარკვიანი მდივნადმდივნად დაინიშნა შევარდნაძე (მჟავანაძის მერე)სისხლიანი პარასკევი საქართველოშიჰელსინკის ჯგუფი საქარველოშიენის დასაცავად გამოსვლა, დედაენის დღეაფხაზეტის სეპარასტული გამოსვლებისათვის მიტინგი გადაიზარდა დამოუკიდებლობის მოთხოვნაშმიტინგი ჩაახშეს, 9 აპრილის ტრაგედიასაპროტესტო აქცია დამ. თაობაზეგორბაჩოვის მოსვლა ხელისუფლებაშიგორბაჩოვი აირჩიეს პრეზიდენტადრუსეთის ფედერაციის სუვერენიტეტის შესახებ, საფუძველი ჩაეყარა კავშირის დაშლასსაბჭოთა კავშირი დაიშალაგამოსვლა უნგრეთში ვარშავის პაქტიდან გასვლის მოთხოვნით"პრაღის გაზაფხული" ჩეხოსლოვაკიაშისილიდარნოსტის შექმნა პოლონეთშიალბანეთი გავიდა ვარშავის პაქტიდანსოციალური ბანაკის საზღვრების დაშლაბერლინის კედლის ნგრევარევოლუციები ვარშავის პაქტის ქვეყნებში +გერმანიის გაერთიანებავარშავის პაქტის დაშლამარავალპარტიული არჩევნები საქართველოშიPeriodi
გერმანიის საბრძოლო მოქმედებები"ბრიტანეთის ბრძოლა" გერმანია vs ბრიტანეთიელ-ალამენის ბრძოლასტალინგრადის ბრძოლაპოსტდამის კონფერენციანიურნბერგის სხდომაცივი ომიკორეის ომიშეიარაღების შეზღუდვის პოლიტიკის განხ."ევროპის უშიშროებისა და თანამშრობლობის კონფერენცია" შექმნაავღანეთის ომიეგვპტის დაპყრობებიახალასურული ხანაკოლხეთის სამეფოს ჩამოყალიბებაკიროს დიდი აქამენიანთა იმპერიის სათავეშიკამბისეს IIდარიოს Iქსერქსეაქამენიანთა იმპერიაპერიკლე არქონისტ-სტრატეგოსადპელოპონესის ომიI ეტაპი, არქიდამოსის(სპარტის მეფე) ომიII ეტაპიIII ეტაპიელინისტური ეპოქა (პირობითი წლები)ფარვავაზის მოღვაწეობის დაახ. პერიოდისტრაბონი(ისტორიკოსი)II მითრიდატული ომი WრომიIII მითრიდატული ომი Wრომისულას დიქტატურა რომშიესპანეთის პრობლემის გადაჭრა (დაასრულა პომპეუსმა)იულიუსის ომი გალიასთანსამოქალაქო ომი რომში; იულიუსი VS პომპეუსიკეისარი ეგვიპტეშიოქტავიანე ავგუსტუსის მმართ.ტრაიანეს მმართ. რომში კეისრადმარკუს ავრელიუსი კეისრადკარაკალას იმპერატორობაიმპერატორი დიოკლეტიანე, დომინატეს დასაწყისისპარტაკის აჯანყებამითრიდატე VI პონტოს სამეფოშიI პუნიკური ომი WრომიII პუნიკური ომი WრომიIII პუნიკური ომი WრომიI ილირიული ომირომი იმორჩილებს ჩრ. იტალიასI მითრიდატული ომი (Wპონტოს ვს რომი)ხალხთა დიდი გადასახლებაკორნეულიუს ტაციტუსი ისტორიკოსისასანიანთა იმპერიაკონსტანტინე დიდითეოდოსიუს I ერთიანი რომის ბოლო იმპერატორინეტარი ავგუსტინემ ჰიპონის ეპისკოპოსიბასილი დიდი კაპადოკიის მიტროპოლიტიირანის შაჰი პეროზივახტანგ I გორგასალიიუსტინიანე I-ის მმართველობა ბიზანტიაშიიუსტინიანე იპყტობს ვანდალებს ვესტგოთებს დევნის ბულგარელებს (მთ. სარდალი ველისარიუსიხოსრო I ანუშირვანიბიზანტია-Wირანის ომი"დიდი ომიანობა ეგრისში"სტეფანოზ I ქართლის ერისმთავრადჰერაკლე კეისარი ბიზანტიაშიინოკენტი Iის პაპობაპაპი ლეო Iპაპი გელასიუსიპიპინ მოკლეს მეფობაკარლოს დიდიპაპი გრიგოლ VIIინოკენტი III პონთიპიკატიფილიპე IV ლამაზისაეკლესიო კრება კონსტანცაში, ბოლო მოეღო ორ პაპიანობასკარლოს მარტელი (მაიორდომი)ხალიფა აბუ-ბაქრიომარიოსომანიალიომაიანთა მმართველობააბასიანთა დინასტია მუსლიმურ სახელმწიფოშიხალიფა ჰარუნ ად-რაშიდიხალიფა ჰიშამმიაშოტ I კურაპალატიადარნასე II ქართველთა მეფე, კურაპალატიდავით მესამე კურაპალატი (მმართ წლები ერისთავთ ერისთავობიდან)ბაგრატ IIIგიორგი Iბაგრატ IVკონსტანტინე IX მონომახი ბიზანტიაშითოღრულ ბეგი (მოღვაწ) (სელჩუკ)ალფ არსლანი (სელჩუკ)მალიქშაჰი (სელჩუკ)ნიზამ ალ -მულქი (მოღვაწ)გიორგი IIდავით IV აღმაშენებელიდემეტრე Iგიორგი IIIთამარ მეფეკახეთ-ჰერეთის შემოერთებაI ჯვაროსნული ლაშქრობაII ჯვაროსნული ლაშქრობაIII ჯვაროსნული ლაშქრობაIV ჯვაროსნული ლაშქრობაV ჯვაროსნული ლაშქრობაVI ლაშქრობაVII ჯვაროსნული ლაშქრობალაშა-გიორგი (გიორგი IV)რუსუდანიომი ირანში (ჰულაგუიანთა ილხანის სახელმწიფოს შექმნა)დემეტრე IIგიორგი Vბაგრატ Vთემურ ლენგის 8 ლაშქრობაგიორგი VIIკონსტანტინე Iალექსანდრე I დიდიგიორგი VIII გაერთიანებული საქართველოს ბოლო მეფევახტანგ IVოსმანი (თურქული ბეილიქის მმართ.)ოსმალეთის სახელწიფომურად II (ოსმალეთი)მეჰმედ IIკონსტანტინე IX პალეოლოგოსისელიმ Iსულეიმან I (ოსმალეთის ოქროს ხანა)აბატი ბერნარ კლერვოელი (მისტიკოსი)არისტოტელეიბნ რუშდი იგივე ავერიოსი არისტოტელეს მიმდევარი ესპანეთში (კორდობას უნი)თომა აკვინელი (ალბერტ დიდის მოწაფე)როჯერ ბეკონი - ავტორიტეტი, გონება, ცდაპიერ აბლარი "შიეცან რათა ირწმუნო" (სქოლისტიკოსი)ასწლიანი ომიომის პირველი ეტაპი W ინგლისი, დაიდო ზავიმეორე ეტაპიმ საფრანგეთის უპირატესობითმესამე ეტაპი.რენესანსიდიდი გეპორგრაფიული აღმოჩენებიმარტინ ლუთერიჟან კალვინი (შვეიცარია)დედოფალი მერი (კათოლიკე)ელიზაბეთ I ტიუდორი (ინგ)ტრიენტის კრებაჯეიმზ I სტიუარტი (ინგ)ჩარლზ I სტიუარტიპარლამენტის არმიამ (ოლივერ კრომველი) დაამარცა როიალისტებიოლივერ კრომველის პროტექტორატი30 წლიანი ომი (გერმანელი ერის საღვთო რომის იმპერიაში) იმპერატორ ფერდინანდ II (ეხმარებოდა ესპანეთი) და პროტესტანტ დიდებულებს შორის(ეხმარებოდა დანია)ლუი XIV-ის აბსოლუტური მონარქიაკარდინალი რიშელიე (საფრანგეთში)შვიდწლიანი ომიფრიდრიხ II პრუსსის მეფედელიზავეტა Iპეტრე IIIლუი XVI"დიდი შიში"ეგვიპტის კამპანია(მარცხი)ნაპოლეონის მმართ.სეფიანთა ირანის შაჰი ისმაილ Iშაჰ თამაზ Iშაჰ აბასიირან ოსმალეთის ომის განახლებაშაჰ აბას IIივანე III მოსკოვის მთავარიივანე IV მრისხანე (რიურიკოვიჩების დინასტია, რომელიც მალევე დასრულდა მისი გარდ. შემდეგ)რუსეთმა შემოიერთა ვოლგისპირეთი (ყაზანისა და ასტრახანის დამარცხებით)რეჩ პოსპოლიტას არსებობაპეტრე I (რომანოვების დინასტია)ჩრდილოეთის ომი შვედებთან ბალტიის ზღვაზე გასასვლელადლივონიის ომი რუსეთიvs Wშვედეთი პოლონეთი ლიტვაალექსანდრე II კახეთის მეფეშაჰ თამაზის შემოსევები ქართლშილუარსაბ I ქართლის მეფესიმონ Iიმერეთის მეფე ბაგრატილუარსაბ II ქართლის მეფევახტანგ V შაჰნავაზი ქართლშივახტანგ VIერეკლე მეორე ქართლ-კახეთის მეფეგიორგი XII ქართლ-კახეთშიაღა მაჰმად ხანიალექსანდრე Iპარიზის ხელშეკრულებით ვენის კონგრესის მოწვევალუი XVIII (ბურბონი)შარლ Xლუი ფილიპსი "ბურჟუაზიული მონარქია" იგივე "ივლისის მონარქია"საფრანგეთის მეორე რესპუბლიკაოტო ფონ ბისმარკი (ცხოვრება)პავლე Iეკატერინე IIბაგრატიონთა გადასახლებააჯანყება იმერეთსა და გურიაშიქართველები ემზადებიან შეთქმულებისთვისსომხების და
ბერძნების
ჩამოსახლებამიხეილ ვორონცოვი მეფისნაცვლადWრუსეთ-ოსმალეთის I ომიWრუსეთ-ოსმალეთის II ომიWრუსეთ-ოსმალეთის III ომირუსეთ-Wოსმალეთის V (ყირიმის) ომიWრუსეთ-ოსმალეთის V ომიირან-Wრუსეთის ომიWრუსეთ-ირანის ომიWრუსეთ-ოსმალეთის IVომისრბეთის რევოლუციასამრანგეთის მესამე რესპუბლიკაამერიკის სამოქალაქო ომინიკოლოზ Iალექსანდრე IIალექსანდრე IIIნიკოლოზ IIილია ჭავჭავაძერუსეთ Wიაპონიის ომიპირველი მსოფლიო ომიამიერკავკასიის სემისამოქალაქო ომი რუსეთშიოსებ სტალინი მოღვაწ.ფრანკლინ რუზველტირეპრესიები
Comments