1 gen 800 anni a. C. - Wielka Kolonizacja

Descrizione:

Niedobory ziemi i ciągłe widmo głodu najbiedniejszych rozpoczęło politykę kolonizacyjną w VIII w. p.n.e. Kolonizacja miała pełnić rolę wentyla bezpieczeństwa i handlową. Z jednej strony emigrowali najbiedniejsi, którzy nie byli w stanie wyżywić się na posiadanym skrawku ziemi, ale i przegrane strony w sporach politycznych (według tradycji Tarent w Italii założyli wygnane ze Sparty bękarty). Z drugiej strony zakładane osady miały być placówkami handlowymi do pozyskania przede wszystkim metali, których ziemia grecka zapewniała niewiele. Grecy nazywali takie osady apoikia (osada założona daleko od swojego miejsca zamieszkania), nie były to kolonie w znaczeniu współczesnym czy rzymskim – osady takie były w pełni niezależne, lecz z ustrojem wzorowanym na metropolii, która nie ingerowała w sprawy wewnętrze apoikii, a wymiana między nimi była na równych relacjach. Inną formą kolonizacji były emporia, faktorie handlowo-zaopatrzeniowe w pełni podporządkowane metropolii, np Al-Mina w Syrii (IX w.p.n.e.) czy Naukratis w Egipcie, które pod protekcją faraonów urosło w siłę i zmonopolizowało wymianę handlową Egiptu z Grekami.
Założenie kolonii było aktem religijnym, przed wyruszeniem w drogę należało uzyskać potwierdzenie od wyroczni w Delfach, że wybrane pod kolonizację miejsce jest słuszne. Od zgody Pytii zależał start wyprawy. Władze danej polis wyznaczały organizatora kolonii (oikistes), który miał bardzo dużą władzę nad zakładaną kolonią, to on wyznaczał miejsce na świątynie, wytyczał granice miasta, dystrybuował ziemię i był opiekunem świętego ognia Hestii, który zabierano z metropolii. Po śmierci oikistesa w kolonii rozpoczynał się jego kult jako herosa-założyciela. Bardzo popularnym kierunkiem kolonizacji była Sycylia i południowa Italia (Wielka Grecja), ziemie te były dla Hellenów ziemią obiecaną bogatą w żyzne ziemie i ciepły przyjemny klimat zbliżony do ojczystego.
Pierwsze wyprawy kolonizacyjne na zachód ruszyły z wyspy Eubea (na północ od Attyki) zakładając Pithekussaj (775 p.n.e.) oraz Kyme (łac. Cumae) w 751 p.n.e. W drugiej połowie VIII w. powstały pierwsze kolonie na Sycylii, w tym Syrakuzy (733 p.n.e.), której mieszkańcy przybyli z Koryntu stali się protoplastami hellenizacji wyspy. Najdalszą na zachód grecką kolonią była Massalia (Marsylia) założona w 600 p.n.e. - dalszą kolonizację na zachód hamowała Kartagina, która od wielu dziesięcioleciu miała już w tym rejonie swoje faktorie. Wojna była nieunikniona, do pierwszego starcia między Kartaginą a szeroko rozumianymi Grekami doszło w 535 p.n.e. pod Alalią. Dużym zainteresowaniem cieszyło się Morze Czarne, skolonizowane przez ateńczyków, pomimo surowych zim kolonie na północnych wybrzeżach morza i na Krymie dostarczał wielkie ilości zbóż i rozwinęły handel ze Scytami.
Podstawowym skutkiem kolonizacji było znaczne polepszenie sytuacji gospodarczej Hellady - skończyło się wieczne widmo głodu. Rozwinęło to również dotychczas nieistotne politycznie i gospodarczo poleis, które niezwykle się wzbogaciły. Doszło również do dużych zmian tożsamościowych i mentalnych – Grecy choć politycznie podzieleni zaczęli czuć pewną kulturową wspólnotę i wspólną tożsamość, a wyprawy po całym morzu śródziemnym poszerzyły ich horyzonty gospodarcze i geograficzne. Kultura grecka zaczęła się rozprzestrzeniać i wpływać na inne cywilizacje, np. rodzący się Rzym. Wielkim nieobecnym w procesie kolonizacji była Sparta, której założenie Tarentu było raczej zsyłką niepożądanych elementów niż świadomą kolonizacją.

Aggiunto al nastro di tempo:

Data: