3 mar 2010 ano - DENEME 3 - MADEN -
KANUN TASARISI
Descrição:
BAŞLIK: MADEN Kanununda Değişiklik
Yapılmasına Dair KANUN TASARISI (*)
Hazırlayan: Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı
DEĞERLENDİRME: Zeytinlik Kanunu ile ilgili önceki düzenleme denemelerine nazaran daha kapsamlı bir düzenleme getirilmeye çalışılmıştır. İlk olarak zeytinliklerle ilgili sınırlayıcı hükme dair istisna teşkil edebilecek yatırımlar sıralanmış ve zeytinlik sahaları koruma kurulunun işlevi ve üyelerine dair tanım getirilmeye çalışılmıştır.
SONUÇ: Genel kurulda yapılan görüşmelerde gelen itirazlar, toplumsal muhalefetin karşı çıkışı sonucunda tasarıdaki zeytinliklerle ilgili olan madde tamamen kanun tasarısında çıkartılmıştır.
Önergeye dair gerekçe ise Zeytinlik Kanunundaki sınırlayıcı hükümlerin farklı yatırım projeleri açısından uygulamada o kadar da sınırlayıcı olmadığına işaret etmektedir..
"Bugüne kadar mevcut kanunun 20’nci maddesine istinaden ilgili valiliklerce uygulamalar yürütülmekte, bir çok ilde bazı madenler hariç ruhsatlara izin konusunda engel çıkarılmamakta iken mevzuatta geçen 3 kilometrelik mesafede kalan alanda koruma kurulunun toplanması ve karar verilmesi süreci göz önüne alındığında gelecekte sıkıntılara neden olacağından maddenin taslaktan tamamının çıkarılması gerekmektedir."
SÜREÇ: Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı tarafından hazırlanan Kanun Tasarısındaki değişiklik önerileri arasından Zeytinlik Kanunu yoktur. Ancak eş zamanlı olarak AKP milletvekilleri Mustafa Cumur ve Afif Demirkıran tarafından "3213 sayılı Maden Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi" Meclis Başkanlığı'na sunulmuştur. Bu teklifte ise Zeytinlik Kanunu ile ilgili de bir düzenleme önerilmiştir.
Tasarı ve Teklifin Genel Gerekçe açıklamalarından:
"Madencilik faaliyetlerinin sürdürülmesi için alınması gereken izinler ile ilgili usul ve esasların belirlendiği Kanun ve Yönetmelik hükümlerinin iptal edilmesi ya da yürütmesinin durdurulması nedeniyle, bazı alanlarda madencilik faaliyetlerinin hangi esaslara göre yürütüleceği ve bu esaslarla ilgili olarak bakanlıklar ve diğer kamu kurumlarının vereceği izinlere dair usul ve esasların neler
olduğu konusunda belirsizlik ve yasal boşluk ortaya çıkmıştır. Madencilik faaliyetinin
gerçekleştirildiği ormanlık alanlar, (**Kanun Teklifi ile bu kısım eklenmiştir: yaban hayatı koruma ve geliştirme sahaları, zeytinlik alanlar) daki izinler alınması hususu ile ilgili kamu kurum ve kuruluşlarında oluşan tereddütler nedeniyle bu izinler verilmediğinden, sanayinin temel hammadde girdisini sağlayan madencilik sektörü sıkıntılı bir noktaya gelmiştir. Ortaya çıkan bu yasal boşluğun acilen giderilmesi, Anayasa Mahkemesinin yukarıda anılan kararı gereğince zorunlu bulunmaktadır."
Bahsi geçen Kanun Teklifinde Zeytinlik Kanunu ile ilgili değişiklik önerisini içeren Madde Gerekçelerinden (**)
Madde 9- Zeytinciliğin Islahı ve Yabanilerinin Aşılattırılması Hakkında Kanunda, "Zeytinlik
sahaları içinde ve bu sahalara en az 3 kilometre mesafede zeytinyağı fabrikası hariç zeytinliklerin vegatatif ve generatif gelişmesine mani olacak kimyevi atık bırakan, toz ve duman çıkaran tesis yapılamaz ve işletilemez. Bu alanlarda yapılacak zeytinyağı fabrikaları ile küçük ölçekli tarımsal sanayi işletmeleri yapımı ve işletilmesi Tarım ve Köyişleri Bakanlığının iznine bağlıdır." Bu hüküm ile zeytinlik alanlarda herhangi bir madencilik faaliyeti yapılamamakta, bu nedenle doğal kaynaklar ekonomiye kazandırılamamaktadır. Söz konusu değişiklik ile bu alandaki doğal kaynakların
ekonomiye kazandırılması sağlanacaktır.
Değişiklik Önerisi:
MADDE 9- 26/1/1939 tarihli ve 3573 sayılı Zeytinciliğin Islahı ve Yabanilerinin Aşılattırılması Hakkında Kanunun 20 nci maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki değiştirilmiştir.
"Bakanlıkça tespit ve ilan edilen zeytinlik sahaları içinde zeytinliklerin üreme ve gelişmesine mani olmayacağı Çevresel Etki Değerlendirme sürecinde belirlenmiş olan zeytinyağı fabrikaları, zeytine dayalı tarımsal sanayi işletmeleri, madencilik arama ve işletme faaliyetleri ile geçici tesisler ve yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı elektrik üretim tesisleri, seracılık, termal tesisler yapılabilir
ve işletilebilir."
Tali komisyonlar olan Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonu ve Çevre Komisyonu'nda, tasarı metnini, yani zeytinlik ve yaban hayatı koruması ile ilgili değişiklik önerilerin olmadığı teklifi tartışılmış. Bahsi geçen 2. teklif değerledirildiğiyse dahi zeytinlikler gündeme gelmemiştir. "Madenciliğin doğal çevreyle beraber gelişmesi gereği,.." gibi "uyarılarla", bunların ötesinde çevreye dair maddelerle ilgili daha güçlü muhalefet şerhleriyle tasarı ve gerekçesi aynen kabul edilmiştir.
Esas Komisyon olan Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonu görüşmelerinde daha detaylı bir inceleme için ilk olarak bir Alt Komisyon kurulmuş, alt komisyon raporunda zeytinliklerle ilgili olarak veren kurulmuş, burada zeytinliklerle ilgili düzenleme şu şekilde gündeme gelmiştir:
"3575 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin birinci fıkrasını; zeytinliklerin üreme ve gelişmesine mani olmayacağı ÇED raporunda belirlenen alanlarda da zeytinyağı fabrikaları, zeytine dayalı tarımsal sanayi işletmeleri, madencilik arama ve işletme faaliyetleri ile geçici tesisler ve yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı elektrik üretim tesisleri ile termal tesisler ve seracılık faaliyetlerinin yapılmasına imkan sağlayan
hükmün yeni Çerçeve 15 inci madde olarak metne eklenmesi..."
Bu eklemeler muhalefetin şerh ve karşı oylarına rağmen komisyonca önerilen Zeytinliklerle ilgili düzenleme Madde 17 olarak (aşağıda verildiği şekliyle) tasarıya dahil edilerek genel kurula sunulmuştur.
Komisyon Raporlarından (**):
"Zeytincilik ve zeytinyağı uluslar arası piyasalarda iddialı olduğumuz, devletçe desteklenen bir alandır. Öte yandan 3573 sayılı yasada yapılan değişiklik TARİŞ, MARMARABİRLİK ve UZZK gibi zeytincilik alanında faaliyet gösteren sivil toplum örgütlerinin yoğun muhalefetiyle karşı karşıya
kalmıştır."
"Tasarı ile, sektörün öncelikli ihtiyaçları arasında bulunmamasına rağmen, ormanlık alanların,
zeytinliklerin ve yaban hayatını koruma alanlarının maden arama ve işletmesine açılmış olması, özellikle Kazdağları’nda bulunan zeytinlik alanlardaki altın madenine göz dikmiş yabancı sermaye destekli madencilik şirketlerinin önünü açmaktadır."
Komisyon tarafından kabul edilen metinde: MADDE 17 - 3573 sayılı kanunun 20. Maddesindeki değişiklikleri içeriyor.
“Zeytinlik sahaları içinde ve bu sahalara en az 3 km mesafede, zeytinliklerin bitkisel gelişimini
ve çoğalmalarını engelleyecek, kimyasal atık oluşturacak tesis yapılamaz ve işletilemez. Ancak, alternatif alan bulunmaması ve zeytincilik sahaları koruma kurulunun uygun görmesi şartıyla;
a) Zeytinyağı fabrikaları,
b) Küçük ölçekli tarımsal sanayi işletmeleri,
c) Jeotermal kaynaklı teknolojik sera yatırımları,
ç) İlgili bakanlıkça kamu yararı alınmış madencilik faaliyetleri,
d) Bakanlıklarca kamu yararı alınmış plan ve yatırımlar,
e) Yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı elektrik üretim tesisleri,
f) Petrol ve doğalgaz arama ve işletme faaliyetleri,
için zeytinlik sahalarında yatırım yapılmasına Tarım ve Köyişleri Bakanlığı tarafından izin
verilebilir. Bakanlık bu yetkisini gerektiğinde valiliklere devredebilir. Birinci fıkra kapsamındaki yatırımları yapanlar bu faaliyetlerini izin amacına uygun, çevre ve
zeytin sahalarına zarar vermeyecek şekilde yürütmek, oluşabilecek zararı telafi etmek ve kendilerine tahsis edilen yerleri tahsis süresi bitiminde eski vasfına getirmekle yükümlüdürler. Zeytincilik sahaları koruma kurulu; her ilde valinin başkanlığında, Ulusal Zeytin ve Zeytinyağı Konseyi tarafından başkan yardımcılığı ve sekretarya hizmetleri görevi yürütülmek üzere, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Çevre ve Orman Bakanlığı, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı tarafından belirlenecek birer üye ile Zeytincilik Araştırma ve Üretim İstasyonu, Madencilik Sektörü Başkanlar Konseyi Birliği, TARİŞ, MARMARABİRLİK ve ziraat odaları tarafından belirlenecek birer üye olmak üzere toplam on bir üyeden oluşur. Zeytincilik sahaları koruma kurulu, yatırım taleplerine ilişkin görüş bildirmek, zeytinlik sahalarının geliştirilmesi, korunması, verimli kullanılmasına yönelik inceleme, değerlendirme ve izlemenin yapılması, ülkesel ve yerel ölçekli yatırım planlarının uyumunun denetlenmesi, ortaya
çıkan olumsuzlukların belirlenmesi ve bununla ilgili sorunları giderici önlemlerin alınması görevlerini yerine getirir. Zeytincilik sahaları koruma kurulu yatırım talepleri ile ilgili kararlarını bir aylık süre içerisinde vermek zorundadır.
Zeytinlik sahalarda yapılacak yatırımlarla ilgili usul ve esaslar ile zeytincilik sahaları koruma
kurulunun kuruluş, çalışma, usul ve esasları yönetmelikle belirlenir.”
Adicionado na linha do tempo:
Data: